1. Spektr. Spektor haqida ma’lumot Infraqizil spektroskopiya mohiyati

Mavzu yuzasidan test savollari:
1.Infraqizil spektor nechta sohadan iborat?

1. 
   2ta,1800 dan yuqori va past
   
2. 
   2ta,1500 dan yuqori va past
   
3. 
   2ta,1700 dan yuqori va past
   
4. 
   1ta 1500 dan past
   

2. IQ-spektrometriyaning mohiyati molekuladagi qanday turdagi tebranishlarni qayd etishga asoslangan?
a) valent va deformatsion tebranishlarni qayd etishga asoslangan
b) deformatsion tebranishlarni qayd etishga asoslangan
c) valent tebranishlarni qayd etishga asoslangan
d) tebranishlarga asoslanmagan
3. Oldingi IQ spektrofotometrlarda nurni monoхromatlash uchun qaysi moddadan yasalgan prizma ishlatilgan?
a) natriy xlorid b) kalsiy xlorid
c) bor ftorid d) natriy bromid
4. Spektrometrni tozalash uchun nima ishlatiladi?
a) Cl_2, H₂ yoki inert gazlar
b) O₂, N₂ yoki inert gazlar
c) kislotalar
d) tuzlar
5.OH (H-bog’ hosil qilmagan) guruhning yutilish sohasi qancha?
a) 3650-3500 sm^-1
b) 3500-3450 sm^-1
c) 3400-3300 sm^-1
d) 3100-3050 sm^-1

Mustahkamlash uchun savollar?
1. IQ spektroskopiya usuli bilan qanday moddalarni tahlil qilish mumkin?
2. ‘’Barmoq izlari’’ deb ataluvchi maydon nima aniqlash uchun ishlatiladi?
3. Oldingi IQ spektrofotometrlarda nurni monoхromatlash uchun
natriy хloriddan yasalgan prizma ishlatilgan. Bunday prizmalarning qaysi xususiyati tufayli keyinchalik ularning o'rniga difraksion panjaralar ishlatila boshlandi?
4. Fure spektroskopiyaning asosiy ustunligi nimada?
5. Qanday molekulalarda tebranishlar harakatsiz boladi?
6. Zamonaviy IQ-Fure spektrometr qanday qismlardan iborat?

Foydalanilgan adabiyotlar:
1.A.Quvatov “Fizikaviy tadqiqot usullari” Toshkent 2006 y.
2. A.Quvatov “Spektroskopik tahlil usullari” S 1995 y

Фарангизхон

2,5 dan 50 mikrongacha bo’lgan to’lqin uzunligi oralig’ida molekuladagi atomlarning tebranish harakati va umuman molekulaning aylanish harakati qozg’aladi.Bu mintaqada qayd etilgan spektrlar o’rta IR hududi deb ataladi, o’rganilayotgan moddaning molekulalarining tuzilishi haqida ma’lumot beradi.Atomlar har xil tebranishi sababli,odatda, IQ spektrda ko’p sonli yutulish diapazonlari bo’ladi. Namuna spektrini kutubxona spektrlari bilan taqqoslash-foydalanuvchining o’zi tuzgan yoki tayyor mahsulotni sotib olgan-aniqlab olish mumkin, va hozirda spektral qidiruv kompyuter dasturlari yordamida amalga oshirilmoqda.