1-ШЎъба: педагогик технологиялардан самарали фойдаланиш муаммолари ва ечимлар

 
 
ЎҚИТУВЧИНИНГ ИЖОДКОРЛИГИ ТАЪЛИМ 
САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ МЕЗОНИ СИФАТИДА 
Рахманова М. Қ. -ТИҚХММИ ўқитувчиси
 
Бугунги кунда Ўзбекистон тараққиѐтининг пойдевори бўлган 
баркамол авлодни маънавий-аҳлоқий жиҳатдан вояга етказиш давлат 
сиѐсатининг устувор йўналишларидан бири ҳисобланади. ―Соғлом авлод‖ 
давлат дастури, комил инсон ғояси, ―Соғлом она ва соғлом бола‖ каби 

---

106 
давлатимиз томонидан амалга оширилаѐтган йўналишлар фикримизнинг 
исботидир. 
Албатта бу ишларни амалга оширишда узлуксиз таълим 
турлари,айниқса олий таълим ўқув муассасаларининг аҳамияти беқиѐсдир. 
Чунки ушбу масканда таълим олаѐтган ҳар бир ѐш йигит-қиз фақатгина у 
ѐки бу соҳа мутахассислигига эга бўлибгина қолмай, жисмоний ва 
маънавий жиҳатдан камол топади, жамиятимиз ҳаѐтида фаол иштирок 
этади. Ўзининг билими, маънавияти, маданияти билан Ўзбекистон 
тараққиѐтининг бош йўли бўлган озод ва обод Ватан учун меҳнат қилади. 
Шу муносабат билан ўқитувчилар маҳоратини ошириш, уларнинг фалсафий 
жиҳатдан кенг фикрловчи, юксак мулоҳазали бўлишларига эътибор 
берилмоқда. Шуни айтиш керакки, ўқитувчилик шарафли, лекин жуда 
мураккаб касбдир. 
Педагогик, ижодкорлик манбаи - бу педагогик тажрибадир. Педагогик 
тажриба-муаммоли вазиятларга жуда бойдир. Илғор педагогик тажриба 
деганда, биз ўқитувчининг ўз педагогик вазифасига ижодий ѐндошишини, 
талабаларнинг таълим-тарбиясига янги, самарали йўл ва воситаларни қидириб 
топишини тушунамиз. 
Ижодий ишлайдиган ўқитувчи фақат талабаларни муваффақиятли 
ўқитиш ва тарбия бериш, илғор иш тажрибаларини ўрганиш билангина 
чекланиб қолмасдан, ташқи таъсирчанлик кўникма ва малакаларига ҳам эга 
бўлиш зарур. Ҳозирги замон тараққиѐти ўқитувчининг ижодкор бўлишини, 
фаннинг муҳим муаммолари юзасидан эркин фикр юрита билиш, фан 
ютуқларини талабаларга етказа олиши, тадқиқот ишларига ўргата олишини 
талаб қилади.
Идеал педагог-мутахассиснинг сифатлари қаторига қуйидагиларни 
келтириш мумкин: 

Педагогик назоратининг бўлиши 

Педагогик маҳоратга эга бўлиши 

Психологияни билиши 

Таълим ва тарбия технологияларини билиши

Меҳнатни рационал ташкил этиш кўникмаси 

Ишга муҳаббат 

Ўқувчиларга бўлган муҳаббат 

Инсонга ишониш 

Педагогик қобилиятлар 

Сабр-тоқатлилик 

Оптимистик, ўзини идрок этиш 

Билимдонлик 

Руҳий-маънавий сахийлик 

Эмоционал турғунлик 

Нутқнинг аниқлиги ва ишонарлилиги

---

107 

Талабчанлик 

Ўзини тута билишлик 

Адолатпарварлик 

Мулоқотга киришувчанлик 

Тинглай олиш қобилияти

Мақсадни қўя билиш ва унга эришиш 

Вақтни тўғри тақсимлаш

Малакани ўз вақтида, режали, мунтазам равишда ошириш 

Ижодга бўлган қобилият 

Дунѐқарашнинг кенглиги 

Меҳнат қилишга муштоқлилик 

Жамоада ишлаш қобилияти 

Иқтидорлилик 

Қатъиятлилик 

Жавоббгарлилик 

Фаоллилик

Юқори ахлоқий сифатлар 

Жамоат ишларида фаол иштирок этиш 

Ҳамма нарсада ва ҳар ерда шахсий эркинлик 

Давлат қонунларини ҳурмат қилиш, ватанпарварлик 

Мустаҳкам соғлиқ 

Соғлом ҳаѐт тарзи 

Инсонпарварлик 

Очиқ чеҳралилик 

Ахлоқий одоблилик 

Маънавий бойлик 

Ўзининг фаолиятига танқидий ѐндашиш ва ҳоказо. 
Ўқитувчилик касби ўз моҳиятига кўра ўта индивидуалдир. Ҳар бир 
ўқитувчининг муҳим ҳаѐтий ўрни ўз ишининг устаси бўлишдир. Ўқитувчи 
маҳорати унинг фаолиятида кўринади. Ўқитувчи аввало педагогик жараѐн-
нинг қонуниятлари ва механизмларини яхши эгаллаган бўлиши лозим. Шу 
маънода педагогнинг умумлашган малакалари, унинг педагогик техникаси 
катта аҳамиятга молик бўлади.
Ижодкор билимдон ўқитувчи учун ўта муҳим бўлган учта ҳолат 
мавжуд 
