1 sh. T. Otaboev t. I. Iskandarov

Tuproqning ifloslanish ko’rsatkichlari 
koli-titri 
Tuproqning 
xususiyati 
koli-titri 
1 kg tuproq 
tarkibidagi gijja 
tuxumlari soni 
0,25 m
2
 maydonda 
aniqlangan pashsha 
tuxumlari 
(qo’g’irchoqlar) 
Toza 
Iflos 
Juda iflos 
1,0 va undan yuqori 
0,0 – 0,1 
0,1 dan kam 
0 
10 dan ortiq 
10 dan ortiq 
0 
1 – 2 turdagi kurtlar 
5 va undan yuqori 
37 - j a d v a l 
Tuproqning iflosligini ko’rsatuvchi kimyoviy va baktyeriologik ko’rsatkichlar 
Tuproqning xususiyati 
Sanitariya ko’rsatkichi* 
Anaerob tmtri 
Toza 
Bir oz iflos 
Iflos 
Juda iflos 
0,98—1,0 
0,85—0,98 
0,70—0,85 
0,70 dan kam 
0,1 va undan yuqorm 
0,1—0,001 
0,001—0,0001 
0,0001 va undan nast 
_________ 
*Sanitariya ko’rsatkichi — bu tuproqdagi oqsil azoti nisbatining organik azot nisbatiga 
tengligi bilan o’lchanadi. 
A.P. Miroshnikova ichak patogen baktyeriyalarining qirilishini ichak 
tayoqchasi miqdori, ya’ni titriga qarab aniqlagan. Qora tuproqli yerda olib 
borilgan tajriba shuni ko’rsatadiki, maydonning axlat tashlanmasdan 
oldingi koli-titri 1,0 ga teng bo’lgan, axlat quyilgandan so’ng u 0,00001 ga, 
ikki oy o’tgach 0,01 ga, olti oydan so’ng 0,1 ga va bir yil o’tgach o’zining 
oldingi holatiga, ya’ni 1,0 ga teng bo’lgan. Bu mikroblar soniga ham 
bog’liq. 

---

385
Tuproq o’z-o’zidan tozalangandan so’ng undagi gijja tuxumlari, hatto 
askarida tuxumlari ham qiriladi. Ammo tuproqdagi gel’mint tuxumlari 
yashash qobiliyatini saqlab qoladi. 
1) askarida tuxumlari tuproeda yoz faslida 1—3 oygacha yashaydi. 
2)
askarida tuxumlari quyosh nuri ta’sirida 5—7 kun davomida 
nobud bo’ladi. 
3)
tuproqdan 2,5—10 sm chuqurlikda yashovchi gijja tuxumlari 
bir yildan ko’proq o’z yashash qobiliyatini saqlab qola oladi.