1-semester laboratoriya mashg’ulotlari 1-laboratoriya ishi mavzu: xom ipakning kalava holati va nuqsonlarini aniqlash ishdan maqsad

1-SEMESTER
LABORATORIYA MASHG’ULOTLARI
1-LABORATORIYA ISHI
Mavzu: XOM IPAKNING KALAVA HOLATI VA NUQSONLARINI ANIQLASH
Ishdan maqsad: Xom ipakning kalava holati va nuqsonlarini aniqlash

Topshiriqlar:

Quyida keltirilgan atama va ta’riflarni izohlang.

-xom ipak;

-kalava;

-mayda nuqsonlar;

-yirik nuqsonlar;

-notekislik;

-Seriplan;

-qora doska.

Ishni bajarish tartibi.

Sinovlar uchun namunalar olish har bir guruhdan 160 gr atrofida xom ipakning haqiqiy namligi konditsion apparat (AK-2)da aniqlanadi, har 20 minutda namuna o’lchamlari aniqlanadi.

Haqiqiy namlik quyidagi formulada hisoblanadi.

Kondision namlik quyidagi formulada hisoblanadi.

, kg

Xom ipak kondision namlik me’yori W_K=11%

2.Ayrim tola, iplarning (paxta, zigir, yuvilgan jun) namligi quritmasdan prof. Myullerning empirik formulasi orqali aniqlash mumkin. Formula quyidagicha:

, %

, - tola tarkibiga bog`liq koeffitsientlar; t_k - atrof-muhit parametri.

1.1-jadval

Tola turi bo’yicha , -koeffitsientlar qiymati

Tola		
Paxta	0,8067	0,0294
zig’ir	1,233	0,0306
yuvilgan jun	2,800	0,0294
xom ipak	2,1880	0,0164

Uning uchun namunani klimatik kamerada yoki laboratoriya sharoitida 20-24 soat saqlash kerak.

3.Tola va iplarni sotish, qabul qilish va qabul qilish vaqtida ularni belgilangan (konditsion) massasi aniqlanadi va hisob-kitob amalga oshiriladi.Belgilangan (konditsion) massani topish formulasi quyidagicha:

, kg;

M_K –belgilangan massa, kg; m_x - haqiqiy massa, kg; W_K-tola turidan kelib chiqib standartda belgilangan namlik miqdori (1.2-jadval),%. W_H-haqiqiy namlik, foizda.

1.2-jadval

Asosiy tola, iplarning belgilangan namligi

Tola, ip	WK
Paxta tolasi	8,5
paxta ipi	7,0
Zig’ir	12,0
jun-yuvilgan	17,0
kanop	14,0
Xom ipak	11,0
yigirilgan ipak ipi	8,5
viskoza	11,0
asetat	7,0
kapron	5,0
lavsan	1,0

4.Harxil (aralash) tolalardan yigirib olingan iplarning belgilangan namligi quyidagi formula bilan aniqlanadi.

,%.

W_ki - aralashma ip tarkibiga kirgan tolalarning belgilangan namligi,%.

a- aralashma ip tarkibidagi turli tolalarning foiz miqdori,%.

Masalalar

1-masala. Sinov uchun olingan namunaning massasi va ularni quritgandan keyingi massasi jadvalda berilgan, haqiqiy namlikni aniqlang?

1.3-jadval.

Tola	mh	mq	WX-?
Paxta	200	180
	250	215
	300	275
	125	118

2-masala.Qabul qilingan paxta tolasining boshlang’ich massasi 5000 kg shu to’dadan olingan namuna massasi 150 g, uni quritgandan keyingi massasi 135 g. Belgilangan massa aniqlansin?

3-masala. Fabrikaga olib kelingan kanop tolasining haqiqiy namligi 18 foiz, haqiqiy massasi m_x=1000 kg. Tolaning belgilangan massasi topilsin?

4-masala. Myuller formulasidan foydalanib, =65 %, t=22°C sharoitda paxta, jun, ipak tolalarining haqiqiy namligi aniqlansin va grafigi chizilsin?



5-masala. Myuller formulasidan foydalanib, havoning har xil namligida
50,55, 65,70,80 % va t=22°C=const bo`lganda paxta tolasining haqiqiy namligi aniqlansin va nisbiy namlik o`zgarishini tola namligiga ta`siri grafigi chizilsin?



6-masala. Myuller formulasidan foydalanib, havoning har xil haroratida ya’ni t=20, 25, 35, 40,50°C va =65 foiz = const bo`lganda ipak tolasining haqiqiy namligi aniqlansin va harorat o`zgarishini tola namligiga ta`siri grafigi chizilsin?



7-masala. 70 % jun, 30 % paxta aralashmali tolalardan yigirib olingan ipning belgilangan namligi aniqlansin?

8-masala. 60 % viskoza, 30 % paxta va 10% lavsan aralashmali tolalardan yigirib olingan ipning belgilangan namligi aniqlansin?

Hisobotni shakllantirish.