Xorijiy kuzatuvchilar va ularga mandat berish tartibi to‘g‘risida to‘liq huquqiy asoslantirilgan ma’lumot bering I. Umumiy qoidalar 1. Xorijiy davlatlar va xalqaro tashkilotlardan kuzatuvchilarning (bundan buyon matnda xorijiy (xalqaro) kuzatuvchilar deb yuritiladi) faoliyati O‘zbekiston Respublikasi Saylov kodeksi, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi (bundan buyon matnda MSK deb yuritiladi) qarorlari hamda ushbu Nizom bilan, shuningdek umum e’tirof etilgan xalqaro standartlar va xalqaro tashkilotlarning O‘zbekiston Respublikasi qo‘shilgan hujjatlari bilan tartibga solinadi.
2. O‘zbekiston Respublikasi Saylov kodeksiga muvofiq saylovlarga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazishga doir barcha tadbirlarda xorijiy (xalqaro) kuzatuvchilar qatnashish huquqiga ega.
II. Xorijiy (xalqaro) kuzatuvchilarni taklif etish va ularni akkreditatsiya qilish tartibi 3. Saylov kampaniyasi boshlanganligi e’lon qilinganidan so‘ng MSK xorijiy davlatlar saylov organlari va xalqaro tashkilotlarga Tashqi ishlar vazirligi orqali taklifnoma yuboradi.
Tashqi ishlar vazirligi o‘z tashabbusiga ko‘ra yoki davlat hokimiyati organlari, vazirliklar, idoralar, ilmiy-tadqiqot institutlari, boshqa tashkilot va muassasalar takliflariga ko‘ra saylovlarga xorijiy (xalqaro) kuzatuvchilarni taklif etadi.
Xorijiy davlatlar va xalqaro tashkilotlar ham saylovlarda xorijiy (xalqaro) kuzatuvchi sifatida ishtirok etish istagini izhor etib, Tashqi ishlar vazirligiga murojaat etishi mumkin.
4. Saylovda xorijiy (xalqaro) kuzatuvchi sifatida ishtirok etish uchun taklif etilgan, shuningdek bunday istakni izhor etgan xorijiy davlatlar, xalqaro tashkilotlar o‘z kuzatuvchilarining ro‘yxati, shaxsini tasdiqlovchi hujjatlari nusxalari, elektron foto suratlari (jpeg formatda, kamida 100 KV, 600x600rx) hamda ushbu Nizomning 1-ilovasiga muvofiq anketalarni Tashqi ishlar vazirligiga taqdim qiladi.
Oldingi tahrirga qarang. 5. Xorijiy davlatlar, xalqaro tashkilotlar tegishli hujjatlarni ovoz berish kunidan kamida o‘n kun oldin taqdim etishi lozim.
(5-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasining 2021-yil 2-iyuldagi 1076-sonli qarori tahririda) 6. Tashqi ishlar vazirligi tegishli xorijiy davlatlar, xalqaro tashkilotlar kuzatuvchilarining hujjatlarini ilova qilgan holda MSKga taqdimnoma kiritadi. MSK besh kunlik muddatda xorijiy (xalqaro) kuzatuvchilarni akkreditatsiya qilish to‘g‘risida qaror qabul qiladi.
Akkreditatsiya qilingan xorijiy (xalqaro) kuzatuvchilarning ro‘yxati MSK ning rasmiy veb-saytida e’lon qilinadi.
7. Quyidagi hollarda xorijiy (xalqaro) kuzatuvchilarni akkreditatsiya qilish rad etilishi mumkin:
akkreditatsiya uchun taqdim etilgan hujjatlar ushbu Nizom talablariga javob bermasa;
hujjatlar ushbu Nizomda belgilangan muddatdan kech taqdim qilinsa;
xorijiy (xalqaro) kuzatuvchining yoki uning nomzodini ko‘rsatgan tashkilotning faoliyati milliy qonunchilikka zid bo‘lsa yoki O‘zbekiston Respublikasining suvereniteti, xavfsizligi va milliy manfaatlariga xavf solsa.
8. MSK akkreditatsiya qilingan xorijiy (xalqaro) kuzatuvchiga ushbu Nizomning 2-ilovasidagi namunaga muvofiq mandat beradi.
Mandat xorijiy (xalqaro) kuzatuvchi saylovga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish davrida o‘z faoliyatini amalga oshirishi uchun asos hisoblanadi.