1-savol Qanday qilib sklet mushaklarining qisqarishi qonni venalar bo’ylab harakatiga imkon yaratadi?

1-savol.. Qanday qilib sklet mushaklarining qisqarishi qonni venalar bo’ylab harakatiga imkon yaratadi?

Javob. Venada halqasimon klapanlar borligi qonning bir tomonlama oqishini taminlaydi. Mushaklaming navbat bilan qisqarish va susayishi venalarda qon oqishining eng asosiy omili hisobalanadi. Ularning qisqarishi natijasida venalar yupqa devorlari bosiladi va qon yunalishini Uzgartirib yurak tomoniga harakat qiladi.

2-savol.. Odamda venalarda qonni bir tomonlama harakatini nima ta’minlaydi?

Javob. Venada halqasimon klapanlar borligi qonning bir tomonlama oqishini taminlaydi.

3-savol.. Sizga ma’lum bo’lgan qonni venalarda harakat qilishiga imqon yaratadigan faktorlarni ayting

Javob. Venalarda qonning harakati quyidagi omillarga: vena klapanlarning faoliyati, yurakning ishi, skelet mushaklarining qisqarishi va jismoniy harakatning og‘irligiga bogliq.

4-savol.. Bitta kapilyar uzunligi va diametri taxminan nechaga teng?

Javob. Har bir kapilyarning buyi 0,3-0,7 mm, diametri taxminan 8 mk. Ular odam sochidan 50 marta ingichka buladi va oddiy koz bilan kurib bumaydi. Mikroskop orqali kuriladi.

5-savol.. Qonni kapilyarlarda harakat qilish tezligini qaysi usul yordamida aniqlash mumkin?

Javob. Ikki xil kapilyar tomir. Birinchi xili arteriolalar bilan venullalar orasida eng kalta yo‘lni hosil qiladi va ulami magistralkapillarlar deb atashadi. Bir kapillarlarnining arterial oxiridan boshlanib ikkinci kapiylarning venoz oxiriga quyiladi. Ana shu yon shoxchalar kapilyar to‘rini hosil qiladi.

6-savol.. Nima uchun kapilyarlarda eritrostitlar faqat bir qatorda harakat qilishlari mumkin?

Javob. Kupcilik sutemizuvcilarda eritrotsitlar yoki qizil qon tanacalari ikki tomoni botiq yadrosiz hujayralar shaklida buladi. Ular juda elastik va kapilyarlarning tor yõlkalari buylab utiwiga yordamlawadi. Eritrositlarning diametri odamlarda 7-8 mk qalinligi 2,5mk ni tawkil etadi.

7-savol.. Nima uchun qonning chiziqli tezligi qon-tomir o’zannini har xil qismlarida bir xil emas?

Javob. Chiziqli tezlik qon zarralarining tomirda siljish tezligini ifodalaydi va mm/sek larda (sm) (sekund) o'lchanadi. Aortada 50-70 sm/sek kapilyarlarda -0,05 sm/sek. Arteriyalarda 20-40 sm/sek arteriolada -0,5 sm/sek. Venalarda chiziqli tezlik 25-30 sm/sek

8-savol.. Qon oqish tezligining o’zgarishi tomir o’zannini kengligiga qanday bog’liq?

Javob. Katta magistral tomirlarda qon harakati va bosimi tez va yuqori buladi. Pereferik tomirlarda nisbatan sust buladi.