1. Reproduktiv salomatlik haqida tushuncha bering. Reproduktiv salomatlik

132. Siydik chiqarish organlari, siydik pufagi, erkak va ayollarning siydik chiqarish kanali. 

Siydik ayirish organlari ayirish sistemasining asosiy qismi hisoblanadi. Siydik a`zolari (organo urinaria) tizimiga ularning ichida eng muxim 

vazifani o`taydigan — qondan siydikni filtrlab ajratib beradigan bir juft buyrak, siydikni yig`ib tashqariga chiqarib beruvchi qismlaridan — 

siydik yo`li, siydik pufagi (qovuq) va siydik chiqaruv kanali kiradi. 

Buyrak  (ren)qorin  bo`shlig`ining  orqa  bo`shlig`iga  yopishgan  xolda  umurtqa  pog`onaning  ikki  yon  tomonida,  XII  ko`krak  va  I-II  bel 

umurtqalari qarshisida, qorin pardasining orqasida yotadi. 

 

O`ng buyrak chap buyrakka nisbatan yarim umurtqa pastroqda joylashgan. Buyrakning uzunligi 10-12 sm., eni 5-6 sm., qalinligi 4 

sm. ga teng. 

Buyrak jomi devorida ikki qavatni tashkil etuvchi ichki bo`ylama va tashqi aylanma joylashgan silliq muskul hujayralari mavjud. Buyrak 

so`rg`ichlari devoridagi muskullar qisqarishi siydikning piramida qismidan chiqishini ta`minlaydi. 

Siydik yo`li (ureter) katta odamlarda silindrsimon shakldagi nayga o`xshagan bo`lib, uzunligi 25-30 sm., diametri 6-8 mm. ga teng. buyrak 

darvozasidan chiqib, qorin pardasining orqa tomonidan pastki tomonga qarab yo`naladi va qovuqda ochiladi. 

Siydik pufagi (vesica urinaria) ichi bo`sh bo`lgan a`zolar qatoriga kirib, unga siydik moddasi yig`iladi va uni siydik chiqaruv kanali orqali 

vaqti-vaqti bilan tashqariga chiqarib beradi. Hajmi 500-700 ml.-ga teng. 

Siydik yo`li orqali siydik pufagiga doimo siydik moddasi oqib tushib turadi. Siydik pufaginiig shakli, katta-kichikligi va xolati unda siydik 

moddasining yig`ilishiga bog`liq. Ichida yig`ilayotgan siydik xajmiga qarab doim o`z shaklini o`zgartirib turadi.