1. Professiografiyaning mohiyati uning yuzaga kelish tarixi. Professiografiyaning tuzilishi. Psixogramma tushunchasi

Psixogramma tushunchasi .

• Psixogramma – kasbning psixolgik portreti bo’lib, u aniq kasbda dolzarb bo’lgan psixologik funktsiyalar guruhi bilan namoyon bo’ladi.

• Professiografik tadqiqotlarning keyingi yo’nalishi – toliqish monotoniya boshqa yomon holatlarni oldini olish travmatizm bilan ko’rishi kasalligining pasayishi maqsadida mehnat sharoitlari va tartibinin o’rganishdir..

• Tadqiqotlarning asosiy maqsadi – mehnat sharoitlar va tartibini o’rganishi va shu bilan birga normal va patologik xolatlar, shuningdek, shaxsning kasbiy muhim va faoliyatiga bo’lgan reaktsiyasini tashxis etadi.
• Bu kompleksga professiografik usullardan gigienik, tabiiy, psixologk va fiziologik usullar kiradi

• Kasb tanlashga yo`naltirish davlatning tadbir choralari tizimidan iborat bo`lib inson tomonidan tanlanadi, o`z hayot yo`lining ilmiy asoslanganligini ta`minlashga xizmat qiladi, u turmushda o`z o`rninn aniqlaydi va quyidagi shakllarda amalga oshiriladi:

• maktabda kasbiy ma`lumotlar berish;
• kasb — hunar maorifi bilan shug`ullanish:
• radio, televideniye, kino, matbuotda tashviqot qilish;
• kasb yuzasidan maslahatlar;
• kasbga saralash (qobiliyatiga binoan);
• kasbga moslashish (adaptatsiyalash).

E.A.Klimov qarashlariga binoan professigramma bu:

1) Sensor kanallarni yuklamalash, ustuvor signallarning turlari faoliyat jarayonidagi axborotlar ko`lami va umumiy xususiyati (ko`rish, eshitish va boshqalar);

2)Axborotlarni saqlash va qayta ishlash bilan bog`liq aqliy faoliyatning xususiyati;

3) Xotira, tafakkur va nutqning qatnashuvi ayrim harakatlarning tavsifi;

4) Ishda, mehnat faoliyatida asab — psixologik zo`riqish, tanglikning mavjudligi;

5 ) Diqqatni boshqarish zarurati;

6 ) Ishda muvaffaqiyatga elituvchi shaxs sifatlari, fazilatlari; 7) Mehnat faoliyati tuzilishini tavsiflovchi integral psixofiziologik ko`rsatkichlar.

UYGA VAZIFA

• Tanlagan kasbingiz mazmun-mohiyatini bilasizmi?
• Kasbni egallash uchun iqtidor, qobiliyatingiz yetarlimi?
• Tanlagan kasbingiz uchun bilimingiz yetarlimi?
• Tanlagan kasbingiz uchun, o`quv fanlarini chuqur o`zlashtirish kerak deb o`ylaysiz?
• Tanlagan kasbingiz bo`yicha mehnatga qarab haq to`lash va malakangiz oshirish lozimligi haqida bilasizmi?

• Agarda anketaning 40-60 % javoblari yaxshi natijaga ega bo`lsa, o`z oldiga qo`yilgan maqsadga erishilgan hisoblanadi. Agarda qoniqarsiz javob bo`lsa, individual maslahatlar olishingizni maslahat beramiz.