1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

: 
Drosophila 
X 
virus 
(DXV)
: 
Entomobirnavirus hasharotlarni kasallantiradi. Avlodida bittagina turi bor.
Klasslarga bo‘linmagan birnaviruslar ham bor: Rotifer birnavirus (RBV) 
(Brachiorus plicatilis). 
Picobirnavirus nomli 
yangi avlodi ham bo‘lib, u bolalardan va ba’zi 
hayvonlardan ajratilgan. Bu viruslar ikosaedr simmetriyasida tuzilgan bo‘lib, 
triangulyasiya soni T=3 ga teng, diametri 30-40 nm. Suzish zichligi CsCl da1,4 
g/sm3. Genomi 2 yoki 3 segmentdan tuzilgan. Ikki spiralli RNKning uzunligi 2,6 
va 1,9 kbp – genomniki ikki segmentli 2,9, 2,4 va 0,9 kbp – uchsegmentli 
genomniki. Viruslar deyarli hayvonlarni fekaliysidan ajratilgan.
9.10
. 
Togaviridae oilasi (Togaviruslar) (85) 
 Alphaviruslar avlodi (“A guruhi” arboviruslari).
 Flaviviruslar avlodi 
(
V guruhi arboviruslari)”.
Rubiviruslar avlodi 
(“qizilcha viruslari”)
 Pestiviruslar avlodi 
(shilliq qavatlar virus kasalligi). 
 
38-rasm. Alfavirusni tashqi ko‘rinishi (chapda – mikroskopda olingan rasm, 
o‘ngda – tashqi ko‘rinishi) (86)

---

 
 
226 
39-rasm. Rubivirus (87)
 
 
 
 
 
 
 
 
Xususiyatlari 
 
Togaviruslarni nomlari (toga – plash, yopinchiq degani ) birinchi marta 
RNK tutuvchi qobiqli nukleokapsidi kubsimon simmetriyada tuzilgan viruslarga 
berilgan. Bu oila vakillari ikki avlodga bo‘linadi: 
Alfaviruslar va rubiviruslar bo‘lib ular bir-biridan tuzilishi va serologik
xususiyatlar bilan farqlanadi. Yana ikkita “suzib yuruvchi” avlodlari mavjud: 
deltaviruslar(delta gepatit virusi) va E gepatiti virusi va ularga o‘xshash viruslar. 
TGV ning tarqalish areali bo‘g‘imoyoqli hasharotlar tarqalgan (tarqatuvchisi) 
hamda tabiiy ho‘jayini-umurtqaliklar yashaydigan, ayrim geografik zonalar bilan 
cheklangan.