1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

 
 
257 
o‘ralgan. Bu struktura hujayra membranasidan kelib chiqqan qobiqlan iborat va 
uni ustida glkoprotein peplomerlar joylashgan.Lentiviruslar yuzsida 72 ta 
shishkaga o‘xshash uzunligi 10 nm li peplomerga ega, buni uchi tuxumsimon 
zichlashgan strukturaga ega. 
Retroviruslar diploid genomga ega. U bir zanjirli ikki molekula chiziqli 
pozitiv qutbli invertatsiyalangan dimerdir. Har bir molekulada 7-11 t.n. va poliA 
ketma-ketlikga ega Z'-oxiri va 5'-oxirida KEP-strukturusi bor. Retroviruslarni 
genomini noyobligi shundaki ular: 
1)
yagona diploidli; 
2)
virus RNK si stezilanadi va hujayra mRNK sini o‘zgartiradigan mexanizm 
yordamida o‘zgaradi; 
3)
bu yagona genom bo‘lib, RNK ning funksiyasini butunlayicha birlamchi 
replikatsiyaga uzatadi; 
4)
bu yagona bz(+)RNK bo‘lib yuqish jarayoni bo‘lgandan so‘ng bu mRNK 
funksiyasi bo‘lmagan yagona RNK dir; 
5)
u qaytalama trankriptazani kodlantiradigan yagona genom bo‘lib, u o‘z-
o‘zicha ham noyobdir. 
Produktiv infeksiya jarayoni yuz berganda virion shakllanadi va 
sitoplazmatik membranadan kurtaklanib erkinlikka chiqadi. Ba’zi retroviruslar 
o‘sma hosil bo‘lishini qo‘zg‘atadi. 
Immun tanqisligi virusining (VICh) uy hayvonlarining (medi-visna, 
echkilar ensefalit artriti lentiviruslari genomi bilan qisman genomining 
gomologiyasi bor. Eng ko‘p gomologiya medi-visna virusi genomi bilan 
aniqlangan. 
Yirik shoxli mollarning immunodeffitsitga o‘xshash kasalliklari virusi 
genetikasi va antigenlari borasida VICh-1 bilan qarindoshdir, mushuklarni 
immuntanqisligi virusi mushuklarda SPID ga o‘xshash kasalliklarni qo‘zg‘atadi. 
Retroviruslarni glikoproteinlari antigen determinantalar vazifasini bajaradi, 
bular har bir virusni individual spetsifikligini aniqlaydi. Ular bilan ho‘jayin 
spektri, to‘qimaga bo‘lgan spetsifiklik, virionni adsorbsiyasi va uni hujayraga 
kirishi, interferensiya spetsifikligi, neytrallovchi antitelolar sintezining 
induksiyasi va himoya xususiyatlarini belgilaydi.