1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

 
Hayvonlarda kasallik qo‘zg‘atuvchilari: 
Orthopoxvirus: sigir chechagi virusi, sichqonlar ospasi, quyonlar ospasi 
virusi, maymunlar ospasi virusi.
Parapoxvirus: Orfa virusi, sigirlar psevdoospa virusi, buzoqlar papilloz 
stomatiti virusi
. 
 
 
Avipoxvirus: qushlar poksviruslarining ko‘plab turlari. 
Capripoxvirus: qo‘ylar chechagi virusi, echkilar chechagi virusi, sigirlar 
teri kasalligi virusi. Leporipoxvirus:miksomalar virusi (quyonlar) quyonlar
fibromasi virusi.
Suipoxvirus: cho‘chqalar chechagi virusi. 
Klassifikatsiyalanmagan viruslar: Tana virusi Yaba virusi (maymunlar)

Parapoxvirus
24 - rasm
. Poksvirus (yashil rangda ko‘rsatilgan) xo‘jayin-hujayraga 
kirishida o‘zini xuddi chiqindidek tutadi (qizil rangda ko‘rsatilgan) 
bu hujayrani uni yutishiga majbur qiladi (67). 
Poksviruslar tashqi muhitda chidamli bo‘lib, birnecha oylar quritilgan 
holda bo‘lishi mumkin, ko‘pgina dezinfeksiya moddalariga chidamli: 1% 
fenolda bir sutkadan so‘ng aktivligini yo‘qotadi, 5% xloraminda - 2 soatda 
aktivligini yo‘qotadi, glitserin eritmasida sovutgichda birnecha yil saqlanishi 
mumkin, 100
0
S da birzumda, 60
0
S da - 15 min. da aktivligini yo‘qotadi. 
Tabiiy chechak virusni ko‘paytirish (kultivirovaanie) uchun tovuq embrioni
ishlatiladi. Unda oq blyashkalar hosil qiladi, ospovaksina virusi esa qora 
blyashkalar hosil qiladi. Bu oila vakilliri har xil xujayra kulturalari (ekmalari)da 
sitopatik effektlar –o‘zgarishlar hosil qiladi. 
Poksviruslar organizm hujayrasiga shlaklarni chiqarish yo‘llari orqali 
kiradi. 
YAngi tadqiqodlarga asosan, virus chiqindi zarrachalarga o‘xshab yashirin 
holatga kiradi va ular hujayrani har hil begona zarrachalardan tozalaydigan 
hujayralar tomonidan yutiladi. Poksviruslarni hujayraga yuqishini quyidagicha 

---