1. O‘zbek xalqining amaliy me’morchilik san’ati. Amaliy san’atning bu qayd etilgan turlari


Samarqand yog`och o`ymakorligi maktabi



Download 1,05 Mb.
bet25/36
Sana06.05.2023
Hajmi1,05 Mb.
#936044
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   36
Bog'liq
1 O‘zbek xalqining amaliy me’morchilik san’ati Amaliy san’atni

Samarqand yog`och o`ymakorligi maktabi

Samarqand yog`och o`ymakorligi maktabi boshqa maktablarga qaraganda o`ymalarining juda mayda o`yilishi, kompozitsiyasining murakkabligi, ya`ni geometrik, o`simliksimon va gulli girih kompozitsiyalari hamma zamin va releflarni loklashdan boshlanadi. Asosan chinor, dub, buk va terak yog`ochlari ishlatiladi. Samarqand yog`och o`ymakorligi maktabi namoyandalaridan Asatilla, M. Jumaboy, Abduhofiz Jalilov, Usta Nasrulla, Nurali Nazrullayev va boshqalardir.
Qo`qon va farg`ona yog`och o`ymakorligi maktabi

Qo`qon ustalari quticha, kursi, rom va boshqalarda kalta bo`rtmali yassi o`ymani, ya`ni pargori uslubda ishlatib kelib, arxitekturada eshik, ustunlarga yirik chuqur naqshlar o`yib o`zgacha maktab yaratdilar. Bu maktablar o`ymalarining monumentalligi, yirikligi, chuqurligi, ko`pqavatliligi bilan farq qiladi. Qo`qon yog`och o`ymakorligi maktabini rivojlantirishda Qodirjon Haydarov va uning shogirdlari katta hissa qo`shdilar. Ular terak, yong`oq va buk yog`och materiallaridan ko`pincha foydalanadilar. Ustalar o`yilgan relefning faqat yuziga to`qroq rang berib keyin loklaydilar
Marg`ilon yog`och o`ymakorlik maktabi
Marg`ilon yog`och o`ymakorlik maktabi o`ziga xos milliy ko`rinishga ega bo`lib, o`ymani chuqur zaminli yassi qo`llaydilar. Keyingi vaqtda marg`ilonlik ustalar binolarni yog`och o`ymakorligi bilan bezashga katta ishlar qildilar.


1-rasm
Ustun 1937 yilda Davlat mukofoti laureati naqqosh Abdulla Boltayev, o`ymakorlar Ota Polvonov va Sapo Bog`bekovlar tomonidan bajarilgan.
Yog`och turlari va ularning o`ziga xos xususiyatlari
Yog`och o`ymakorligida ota-bobolarimiz qadimdan har xil yog`ochlardan turli maqsadda foydalanib kelganlar. Ustalar yog`ochni o`yishdan oldin uning o`ziga xos xususiyatlarini sinchiklab o`rganganlar. Keyingina yog`ochga o`yib naqsh ishlangan. Hamma yog`ochlar ular olinadigan daraxt turiga qarab ikki gruppaga: bargli va nina barglilarga bo`linadi. Nina bargli daraxtlardan olingan yog`ochlar qurilishda, duradgorlikda va yog`och o`ymakorligida asosiy material hisoblanadi, chunki uning o`ziga xos afzalliklari bor. Chunonchi tarkibida smolali moddalari bo`lganligi uchun u tez chirib ketmaydi, bargli daraxtlarga qaraganda ko`pligi va yengilligi, unga ishlov berish osonligi, tanasi to`g`ri, silliq bo`lgani uchun undan silliq xoda tayyorlash mumkin. Lekin o`ymakorlikda shumtol, eman, arg`uvon, terak, chinor, zirk va boshqa daraxt yog`ochlari ham ishlatiladi. Yog`och materiallari tabiiy guliga, rangiga, tovlanishiga, hidiga qarab aniqlanadi.

Download 1,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish