xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Mavzu: Orta Osiyoning ibtidoiy davridagi tarixiy geografiyasi Reja: - Reja:
- 1.Orta Osiyodagi tosh davri manzilgohlari:Joyitun,Kaltaminor Tozabogrta tosh davri
Solinadi: ilkpaleolit, o 'rtapaleolit va so 'nggi paleolit. Olkaga odamlar juda erta kelib olinadi: ilkpaleolit, o 'rtapaleolit va so 'nggi paleolit. Olkaga odamlar juda erta kelib our glbuloq makonidan topib oona vodiysining Sour gxshash suyaklar topilgan. Tadqiqotchilarning fikricha, Selenglbuloq makoni hozirgi Toshkent vnoyatining Ohangaron tumani hududida boining janubiy yonbaglbuloq degan manzilda joylashgan. Ilk paleolit davri manzilgohlariga Tyanshan etaklaridagi Onarcha (Qirgullanganligini topilgan har xil ashyoviy buyum va suyak qoldiqlari tasdiqlaydi. - Ilk paleolit davri manzilgohlariga Tyanshan etaklaridagi Onarcha (Qirgullanganligini topilgan har xil ashyoviy buyum va suyak qoldiqlari tasdiqlaydi.
Joytun madaniyati Janubiy Turkmanistonda, Ashgabat shahridan 25 km shimoldagi Joytun manzilgohidan topilgan bo'lib, bu madaniyat qoldiqlari nafaqat Turkmaniston, balki butun O'rta Osiyoda masbhurdir. Joytun qishlog'i bir necha uylardan tashkil topgan bolib, bir xonalik va har bir xonada alohida olib, uylarning maydoni 12-14 kv.m dan iborat. Uy dcvorlari somon aralashtirilgan paxsadan qurilgan. Uylar to'g'ri to'rtburchak bochoq izlari topilgan. Uylar yonida esa omborxona, saroy va xo'jalik o'raiari ham bor. Tadqiqotchilar fikrlariga qaraganda Joytunda 30 ga yaqin uy bo'lib unda 130-150 kishi yashagan. 5-6 kishilik oila yashagan uylarda ona urug'i hukmron bo'lgan Uylardan ayollaming loy va toshdan yasalgan haykalchalari, shuningdek, har xil taqinchoq va bezaklar topilgan. Joytun xarobalaridan bug'doy, arpa izlari, yorma tosh, tosh boltalar, parrakchalar, qurol sifatida ishlatiladigan 0qlarining uchlari-poykonlar topilgan. - Uylardan ayollaming loy va toshdan yasalgan haykalchalari, shuningdek, har xil taqinchoq va bezaklar topilgan. Joytun xarobalaridan bug'doy, arpa izlari, yorma tosh, tosh boltalar, parrakchalar, qurol sifatida ishlatiladigan 0qlarining uchlari-poykonlar topilgan.
Kaltaminor madaniyatiga oid makonlar dastlab Amudaryo etaklari va Xorazm hududidan topilgan bo'lib bular orasida Xorazmdagi Jonbosqala makoni diqqatga sazovordir. Bu yemi qazish paytida chayla va yarim yerto'la shaklidagi makon ochiigan. Bu. makon yog'och ustun, sinchlar bilan ko'tarilgan. Ustiga ko'ndalang yog'ochlar tashlanib, usti qamish bilan berkitilgan.
Kaltaminor
Kaltaminor madaniyatiga oid yodgorliklar Zarafshon etaklaridagi Darvozaqir makonidan ham topib oa sopollariga juda oishorganilgan. Bu yerdan topilgan sopol idish namunalari Jonbosqalxshashdir. Quyi Zarafshon va Qashqadaryo etaklaridagi Darvozaqir, Katta va Kichik Tuzkon, Qorongr, Poykent makonlaridan topilgan tosh quroliar va sopol buyumlar hamda boshqa ashyolarni o'rganish, tahlil etish, Yaqin Sharq, Qozog'iston, Ural va boshqa joylardan topilgan neolit davri ashyolari bilan qiyoslash natijasida tadqiqotchilar yuqorida cslatilgan makonlar Kaltaminor madaniyatiga mansub boMib mil. avv. fV-IH ming yilliklarga oid degan xulosaga keldilar. So'nggi yillarda 0 plab neolit davri yodgorliklari ochildi va o'rganildi. Bu o'ziga xos madaniyat fanda Hisor madaniyati degan nom oldi. Asosan tog'oldi va togMiklarga xos bor, Gaziyontepa kabilar shular jumlasidandir. Hisor madaniyatiga mansub yodgorliklar asosan mil. avv. V-I1I ming yilliklarga oiddir. - So'nggi yillarda 0 plab neolit davri yodgorliklari ochildi va o'rganildi. Bu o'ziga xos madaniyat fanda Hisor madaniyati degan nom oldi. Asosan tog'oldi va togMiklarga xos bor, Gaziyontepa kabilar shular jumlasidandir. Hisor madaniyatiga mansub yodgorliklar asosan mil. avv. V-I1I ming yilliklarga oiddir.
Hisor
http://hozir.org
Do'stlaringiz bilan baham: |