1-oraliq nazorat savollari

1-ORALIQ NAZORAT SAVOLLARI

1. 
   Falsafaning fanlar tizimidagi о‘rni va asosiy funksiyalari.
   
2. 
   Dialektikaning tarixiy shakllari va xususiyatlari.
   
3. 
   Stixiyali dialektika.
   
4. 
   Idealistik dialektika.
   
5. 
   Materialistik dialektika.
   
6. 
   Klassik dialektika.
   
7. 
   Obyektiv va subyektiv dialektika.
   
8. 
   Noklassik dialektika. Fojeiy dialektika. Dialektik teologiya yoki «inqiroz teologiyasi». Salbiy dialektika.
   
9. 
   Dialektikaning muqobillari. Metafizika
   
10. 
    Dialektika va metafizikarivojlanishning ikki konsepsiyasi va bilishning ikki metodi sifatida
    
11. 
    Dogmatizm. Relyativizm. Sofistika. Eklektika
    
12. 
    Sinergetika. bifurkasiya, fluktuasiyalar,.
    
13. 
    О‘zini о‘zi tashkil etuvchi jarayonlarga dialektik ziddiyatlar:
    
14. 
    beqarorlik va barqarorlik, tartibsizlik va tartiblilik.
    
15. 
    Umumiy о‘zaro aloqa va rivojlanishning dialektik tamoyillari..
    
16. 
    Narsa tushunchasining mazmuni.
    
17. 
    Aloqa tushunchasining mohiyati.
    
18. 
    Aloqalarni tasnifi
    
19. 
    О‘zaro aloqa. О‘zaro aloqani tushunish – umuman obyektni tushunish sifatida.
    
20. 
    Aloqa uchun asos, munosabat va о‘zaro ta’sir tushunchalari.
    
21. 
    Aloqaning obyektivligi, aloqaning muhimligi, aloqaning muhimligi, aloqaning barqarorligi, aloqaning umumiyligi.
    
22. 
    Barqarorlik va beraqorlik dialektikasi
    
23. 
    Falsafa tarixida borliqning barqarorligi va beqarorligi haqidagi qarashlar evolyusiyasi.
    
24. 
    Hozirgi zamon fanida borliqning beqarorligi haqidagi bilimlarning ortib borishi.
    
25. 
    Olamning tartibliligi va tartibsizligi. Qonun va xaos
    
26. 
    Qadimgi mifologik, diniy falsafiy qarashlarda dastlabki tartibsizlik xaosning mavjudligi haqidagi g‘oY.
    
27. 
    Forobiy birinchi mavjuddan kelib chiqqan borliq tartibi haqida.
    
28. 
    Hozirgi zamon fani protonometriya haqida. Kvantlar nazariyasi elementar zarralarning betartibligi haqida.
    
29. 
    Tartiblanish tushunchasi “Xaos” tushunchasining qarama-qarshisi. 23. Sinergetikada tartibsizlikdan tartiblanish g‘oyasining ilgari surilishi. О‘z-о‘zidan tashkillashuv tartiblanish asosi.
    
30. 
    Qonun tushunchasining mazmuni. Qonunlarning tasnifi.
    
31. 
    Voqelik qonunlari. Fan qonunlari. Falsafa qonunlari Qonunning amal qilish sharoitlari.
    
32. 
    Bazis qonunlar va lokal qonunlar
    
33. 
    Qarama-qarshiliklar birligi va kurashi qonuni.
    
34. 
    Qarama-qarshiliklarning qarshi harakat («kurash»)ga doir munosabati.
    
35. 
    Ziddiyatlar dialektikasi. Ziddiyatlarning turlari.
    
36. 
    Ayniyat va tafovut.
    
37. 
    Miqdor о‘zgarishlarining sifat о‘zgarishlariga о‘tishi qonuni.
    
38. 
    Sifat va xossa mohiyati
    
39. 
    Miqdor va meyor dialektikasi.
    
40. 
    Sakrash ning xususiyati.
    
41. 
    Inkorni-inkor. Inkorni inkorda vorisiylik.
    
42. 
    Metafizik «inkor» Dialektik inkor.
    
43. 
    Rivojlanish qonunlarining umumiy jihatlari.
    
44. 
    Kategoriya tushunchasi va uning tasnifi.
    
45. 
    Tushuncha, fikr kategoriyalar shakllanishining omili.
    
46. 
    Falsafa tarixida kategoriyalarga munosabatning xilma-xilligi. Antik davrda kategoriyalarning tasnifi.
    
47. 
    Yangi davrda kategoriyalarga munosabat.
    
48. 
    Kant, Gegel, Shelling ijodida kategoriyalarning tasnifi.
    
49. 
    XX asrda kategoriyalarga munosabat.
    
50. 
    Kategoriyalarning umumiy xususiyatlari.
    
51. 
    Fan kategoriyalari, xususiy ilmiy kategoriyalar, falsafa kategoriyalari.
    
52. 
    Falsafiy kategoriyalarining uch muhim guruhi.
    
53. 
    Dialektika kategoriyalari. Substansion kategoriyalar.
    
54. 
    Atributlar va kategoriyalar.
    
55. 
    Ontologik kategoriyalar.
    
56. 
    Atributiv modelni tuzish tamoyillari.
    
57. 
    Yakkalik, xususiylik va umumiylik dialektikasi..
    
58. 
    Hodisaning atributlari: narsa va jarayon.
    
59. 
    Mohiyat va mavjudlik.
    
60. 
    Mohiyat va hodisa о‘rtasidagi dialektik aloqa.
    
61. 
    Mazmun va shakl.
    
62. 
    Mazmun va shaklning dialektikasi.
    
63. 
    Formalizm.
    
64. 
    Falsafa tarixida mazmun va shakl kategoriyasiga munosabat.
    
65. 
    Butun va qism. Qismlar о‘rtasidagi aloqaning xususiyati yaxlitlik. Yaxlitlikning turlari: Mexanik yaxlitlik, noorganik yaxlitlik, organik yaxlitlik
    
66. 
    Butunning uch tipi: mexanik butun, uyushgan butun, organik butun. Sistema, element, struktura. Sistemalarning о‘ziga xos xususiyatlari.
    
67. 
    Sabab va oqibat. Sababiyat.
    
68. 
    Falsafa tarixida sabab va oqibat tо‘g‘risida xilma-xil qarashlar. Sababiy bog‘lanishlar.
    
69. 
    Sabablarning turlari.
    
70. 
    Bahona va shart.
    
71. 
    Sinergetika sababiyat haqida.
    
72. 
    Sababiy zanjir.
    
73. 
    Sabab va oqibat о‘rtasidagi dialektik о‘zaro aloqa.
    
74. 
    Zaruriyat va tasodif.
    
75. 
    Zaruriyat va tasodif dialektikasi.
    
76. 
    Imkoniyat va voqelik.
    
77. 
    Imkoniyatlarning turlari.
    
78. 
    Imkoniyat voqelikka aylanishi bilan bog‘liq bо‘lgan vaziyatlarning ikki tipi.
    
79. 
    Antik falsafadagi naturalistik ontologiya
    
80. 
    Falsafada borliq kategoriyasi.
    
81. 
    R.Dekart, D.Berkli va G.Leybnis ta’limotida borliq va ongning о‘zaro mutanosibligi muammosi.
    
82. 
    Hozirgi zamon fani materiya haqida.
    
83. 
    I.Nyutonning klassik mexanikasi va atomizm g‘oyasi.
    
84. 
    Demokrit va I.Nyutonning substansional va Aristotel-Leybnisning relyasion konsepsiyasi.
    
85. 
    Makon va vaqtning harakatdagi materiyaga bog‘liqligi.
    
86. 
    Makon –vaqt kontinuumining tо‘rt о‘lchovliligi.
    
87. 
    Makon va vaqtning metrik va tipologik xossalari.
    
88. 
    Makon va vaqtning dinamik va statik konsepsiyalari
    
89. 
    Makon va vaqt haqidagi substansional va relyasion konsepsiyalar
    
90. 
    Ijtimoiy makon va ijtimoiy vaqt tushunchalarining mazmuni
    
91. 
    Noosfera tushunchasi va uning falsafa va fan uchun ahamiyati.
    
92. 
    Ijtimoiy borliqning diniy talqini
    
93. 
    Borliq va yо‘qlik dialektikasi
    
94. 
    Virtual borliq muammosi
    
95. 
    Borliqning shakllari
    
96. 
    Ijtimoiy borliqnnig о‘ziga xos xususiyatlari
    
97. 
    Ma’naviy borliqnnig о‘ziga xos xususiyatlari
    
98. 
    Materiyaning tashkil topish darajalari
    
99. 
    Materiya haqidagi ta’limotlarnig asosiy bosqichlari
    
100. 
     Materiyaning substansional, atributiv, ontologik konsepsiyalari
     
101. 
     Sof borliq g‘oyasi
     
102. 
     Substansiya haqidagi ta’limot
     
103. 
     Substansiyaning о‘ziga xos xususiyatlari
     
104. 
     Dunyoning makon va zamonda cheksizligi. Intensiv va ekstensiv cheksizlik.
     
105. 
     I.Kantning kosmologik antinomiyalari va ularning hozirgi talqini.
     
106. 
     Olamning cheksizligi g‘oyasining falsafiy asoslari.
     
107. 
     Relyativistik kosmologiyada olamning cheksizligi muammosi.
     
108. 
     Olamning kosmologik modellari.
     
109. 
     «Cheklilik» va «cheksizlik» – falsafiy kategoriyalar sifatida.
     
110. 
     Muayyanlik va chegara cheklilikning eng muhim jihatlari. Cheklilik va harakatning о‘zaro nisbati.
     
111. 
     Cheklilik va cheksizlik dialektikasi
     
112. 
     Aktual va potensial cheksizlik.