1. O‘quv materiallar

10.3 Chokli uchma-uch payvandlash.
Chokli uchma-uch payvandlash oddiy ustma-ust payvandlashga qaraganda uzelning og‘irligini kamaytirish, qoldiq zo‘riqishlarni ozaytirish va toliqishga mustahkamlikni oshirish imkoni beradi. Tirqish korroziyasi va elektrodlarning ifloslanish muammolari yuzaga kelmaydi.

Chokli uchma-uch birikma:
a – payvandlashdan oldin; b – payvandlab bo‘linganda keyin.

Detallar moslamada bir-birining orasida kamida 0,2s tirqish qoldirib yig‘iladi hamda b siklogrammadan (2.3.3-rasmga qarang) va ustma-ust payvandlash rejimlariga yaqin rejimlardan foydalanib payvandlanadi. Detallarning erishini oshirish (100% gacha), roliklar himoyalash, chokni qalinlashtirish va asosiy material darajasidagi mustahkamlikni hosil qilish uchun roliklar bilan detallar orasiga detallar materialidan qilingan yupqa tasma joylashtiriladi. Tasmaning qalinligi 0,2–0,3 mm eni esa quyma zonaning enidan 30% kam bo‘ladi. Bunday birikmalar asosan 3 mm gacha qalinlikdagi po‘latlar (shu jumladan, oson eriydigan qoplamali po‘latlar) va titan kotishmalari uchun qo‘llaniladi.

10.4 Chetlarini ezib, chokli payvandlash.
Chetlarini ezib, chokli payvandlash uchma-uch bajariladi. Detallar juda oz kattalikda (B=s) ustma-ust qo‘yilgan va issiqlik ko‘p miqdorda to‘planish tuyfali chetlari eziladi, pachoqlanadi, oksidlar maydalanib ketadi va uchma-uch birikish joyidan siqib chiqariladi.



Detallarning chetlarini ezib, chokli payvandlab biriktirish:
a – payvandlashdan oldin; b – qattiq holatda payvandlab bo‘lingandan so‘ng.

Payvandlash qattiq holatda yoki suyuq o‘zak hosil qilib amalga oshirilishi mumkin. Mazkur usul plastik qotishmalar, masalan, kam uglerodli po‘lat uchun qo‘llaniladi. Ayni usul ustma-ust oddiy chokli payvandlashga nisbatan birikmalarning og‘iriligi kam va mexanik tavsiflari yuqoriroq hamda korroziyaga qarshi xossalarga ega bo‘lishi ta’minlaydi.