1. Nutq ontogenezi haqidagi qarashlar

• Namangan davlat universiteti Filologiya fakulteti lingvistika: o’zbek tili 1- kurs magistranti Mehmonova Sarvinozning psixolingvistika fanidan “Nutqiy faoliyat mexanizmi “mavzusida tayyorlagan taqdimoti

Reja:

• Reja:
• 1. Nutq ontogenezi haqidagi qarashlar.
• 2. Bolalar nutqining o’ziga xosligi.
• 3. Tabiatdagi hayvonlar tili.

• Nutq, belgi, til, tushuncha,ontogenez, tilni o‘zlashtirish, egosentrik nutq, bola, hayvonlar tili, lisoniy qobilyat,tovushga taqlid so‘zlar.

• Ontogenez- organizmdagi biron narsaning (organ,funksiya,tuzilish) tug‘ilishidan to o‘lguniga qadr bo‘lgan izchil rivojlanishi.
• Psixolingvistikad ontogenez termni inson lisoniy qobilyatlarining shakllanishini anglatadi. Nutq ontogenezi nutqiy faoliyat nazariyasining tarkibiy qismi bo‘lib,individda nutq mahsulining shakllanishi,nutqiy qobilyat ko’nikmasining paydo bo‘lishini o‘rganadi. Nutq ontogenezi bola nutqining tug‘ilishidan to 7,8,9 yoshgacha bo‘lgan davrgacha rivojlanishda bo‘ladi.

• Xatti-harakatga asoslangan qarash;
• Ijtimoiy ta‘sirlarga asoslangan qarash;
• Ona tiliga asoslangan qarash;
• Biologik asoslarga tayangan qarash;

Inson tilni to‘liq o‘zlashtirish imkoniyatiga ega bo‘lib tug‘iladi.Biroq oldinda ushbu imkoniyatni amalga oshirish lozim bo‘ladi. Buni qanday kechishini tushunish uchun psixolingvistika bola nutqini rivojlanishini o‘rganadi. J.Piajening fikricha,bola dastavval toza,sof bo‘ladi. U jamiyatga kirib borishi bilan bolaning ongida ham ijtimoiylashuv vujudga keladi. Bolaning intellektini uni o‘rab turgan muhit bilan munosabatiga ko‘ra shakllanib boradi. Munosabat qaysi til bilan shakllansa muloqot o‘sha til bilan rivojlanadi.

• Inson tilni to‘liq o‘zlashtirish imkoniyatiga ega bo‘lib tug‘iladi.Biroq oldinda ushbu imkoniyatni amalga oshirish lozim bo‘ladi. Buni qanday kechishini tushunish uchun psixolingvistika bola nutqini rivojlanishini o‘rganadi. J.Piajening fikricha,bola dastavval toza,sof bo‘ladi. U jamiyatga kirib borishi bilan bolaning ongida ham ijtimoiylashuv vujudga keladi. Bolaning intellektini uni o‘rab turgan muhit bilan munosabatiga ko‘ra shakllanib boradi. Munosabat qaysi til bilan shakllansa muloqot o‘sha til bilan rivojlanadi.