1-modul. “Turizm va mehmonxona xo’jaligi marketingi” fanining maqsadi va vazifalari

1-modul. “Turizm va mehmonxona xo’jaligi marketingi” fanining maqsadi va vazifalari

1.“Turizmda va mehmonxona xo’jaligida marketing” fanining maqsadi va vazifalari.

2. Turizmda va mehmonxona xo’jaligida marketingning tushunchasi.
3. Turizm va mehmonxona xo’jaligida marketing funkstiyalari.
4. Turizm va mehmonxona xo’jaligida marketing turlari.

1. 
   “Turizm va mehmonxona xo’jaligi marketingi” fanining maqsadi va vazifalari
   

Insoniyat duch kelgan XXI asr muammolaridan biri globallashuv jarayonidir. Globallashuv jarayoni turistik va mehmonxona xizmatlar bozoriga ham o’z ta’sirini o’tkazmasdan qolmadi. Natijada, turistik va mehmonxona xizmatlar bozorida ham raqobat muhiti paydo bo’la boshladi. Dastlab raqobat kurashi texnologik jarayonlarni takomillashtirish sohalarini qamrab olgan bo’lsa, bugungi kunda ko’pchilik biznes va tadbirkorlik sohasi mutaxassislari raqobatlar mavjud muhitda har qanday korxonaning foyda olishi va gullab-yashnashining asosiy manbai iste’molchi (mijoz) ekanligini tan oladilar. Demak, bunday sharoitda turizm sohasidagi korxonalar samarali faoliyat yuritishi uchun, o’zlarining faoliyatini turistlarning xohishi, kayfiyati va ularning ko’rsatilgan xizmatlar sifatidan qoniqish darajasini hisobga olgan holda tashkil etishlari maqsadga muvofiq hisoblanadi.

Turistik va mehmonxonalar xizmatlar sohasida sifatni boshqarish muammolari bilan bog’liq ko’pchilik tadqiqotlarni o’rganish shundan dalolat beradiki, hozirgi kungacha turistik va mehmonxona xizmatlarni baholashning keng ko’lamli, bir butun metodologiyasi ishlab chiqilmagan. Bu holatni shu narsa bilan izohlash mumkinki, turistik xizmatlar jarayonida turistik korxona xodimlarining mijozlar bilan o’zaro hamkorligi ko’pchilik hollarda miqdoriy o’lchamlarga bo’ysunmaydi, shu sababli bularni insoniy munosabatlar nuqtai nazaridan o’rganish kerak bo’ladi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida aloqa va ayrboshlashni amalga oshirish nuqtai nazaridan quyidagi holat ravshan bo’lmoqda: marketing inson faoliyatining yangi turi emas, balki u doimo bo’lgan va qanday bo’lmasin, echiladigan vazifalar doirasida amal qiladi. Marketingning vujudga kelishi, keyinchalik esa uning roli o’sishiga iqtisodiyot va raqobat muhitida murakkabligi, turistik xizmatlarga bo’lgan talabda namoyon bo’ladi. Oxirgi omilning ta’siri juda kuchlidir. Turistik xizmatlarga bo’lgan talab o’zgarishining zamonaviy yo’nalishlari quyidagilarda o’z ifodasini topadi:

• 
  turistlar yurish-turish tarzining o’zgarishi;
  
• 
  talabning ixtisosligi va yakkaligi;
  
• 
  sayohat turizmining yoyilishi;
  
• 
  ekologiyaning iste’molchi fikrlashiga ta’siri;
  
• 
  turistik sayohatlarning tez-tez sodir bo’lishi va davomiyligining o’zgarishi;
  
• 
  turistik dam olishning jadallashuvi.
  

Turistlarning yurish-turish tarzida quyidagi o’zgarishlar ro’y beradi:

• 
  turistik sayohatlarni asoslashda dam olish faol shakllarining ta’siri kuchaymoqda (sust dam olishdan, faol dam olish shakliga o’tish). Misol sifatida Germaniya turistlarining maqsadli o’rnatishlarini keltirish mumkin (1.1-jadval);
  
• 
  turistik sayohatlarni asoslashda gedonizmning vujudga kelishi. Bu ta’limot huzur qilish va taassurotlar o’zgarishiga ehtiyoj borligini ifoda etadi. Buning ustiga ahamiyatga huzur olishning ob’ekti emas, balki jarayonning o’zi ega bo’ladi.
  

1.1-Jadval