Samaradorlikni oshirishga ta‘sir qiladigan omillar
Ishchi kuchi salohiyati;
Fan-texnika taraqqiyoti va uning yangiliklari;
Ishlab chiqarishda innovatsiyalarni qo’llash.
Ishlab chiqarishni modernizatsiyalash.
Sub‘ektlarni ya‘ni ishlab chiqaruvchilarni moddiy rag’batlantirish.
Tabiiy, modiy va mehnat resurslaridan tejash va tejamkorlik bilan foydalanish;
Iqtisodiyotni tarkibiy tuzilish va ratsional joylashtirish;
Fan texnika taraqqiyotini ikkita yo’li bor:
evolyutsion
revolyutsion
1. Evolyutsion yo’lidir - mavjud texnika texnologiya asosida, mashinalar va uskunalar qisman modernizatsiyalashtiriladi, rivojlanish asta-sekinlik bilan amalga oshirib boriladi.
2.Revolyutsion yo`li- fan-texnikaning bir qancha sohalarida birdaniga katta o`zgarishlar qilinadi, texnikaning eng so`nggi yangiliklari tufayli samaradorlikka erishadi
5.Daromadlarni hosil bo’lish hisoblamasining ko’rsatkichlari va uning o’ziga xos xususiyatlari
Statistika amaliyotiga Milliy hisoblar tizimini (MHT) kiritish respublika statistikasi uchun statistik ma’lumotlarni tahlil qilishni yangi usullaridan foydalanishni taqozo etadi. MHT – barcha mamlakatlar miqyosida milliy hisoblamalarning yangi kontseptual tizimi, milliy iqtisodiyotning xalq xo’jaligi balansi (XXB) tizimidan tubdan farq qiladigan yangi makrostatistik modelidir. Dastlabki MHTda moddiy ne’matlar va xizmatlarni yaratish, taqsimlash va iste’mol qilishda qatnashuvchilar bajaradigan iqtisodiy funktsiyasiga ko’ra, ma’lum yirik guruhlarga ajratilgan. Har bir guruh yoki xo’jalik birligi MHTda xo’jalik faoliyatini tahlil etishga asos qilinib, «iqtisodiy agent», deb nomlanadi. Dastlabki MHTga 5 xil iqtisodiy agent kiradi: nomoliyaviy korxonalar, uy xo’jaliklari, hukumat, moliya muassasalari va chet ellik tashqi agentlar. MHTda iqtisodiy agentlarning faoliyati zamon (odatda yil va chorak) va makon (milliy chegaralar doirasida) bo’yicha tadqiq qilinadi. SHunday qilib, dastlabki MHT faqat milliy daromad hisoblari tizimidan iborat bo’lib qoldi. Bu tizimning bosh maqsadi mamlakat iqtisodiy faoliyati miqyosini o’lchashdan iborat edi. Keyinchalik bu maqsad anchagina kengaytirildi va iqtisodiy hisob-kitoblarning barcha tizimlarini qamrab oluvchi har tomonlama tashkil qilingan xalq xo’jaligi statistikasi tomon takomillashtirildi. «Milliy hisoblar tizimi» fanining predmeti – ichki va tashqi iqtisodiyot bo’yicha milliy hisoblamalar tizimini tuzish uslubiyatini, jumladan, hisoblamalarni tuzish usullari va qoidalari, uning mazmuni, milliy hisoblamalarning ko’rsatkichlar tizimi, ularni hisoblash usullari va o’zaro bog’lanishlari; sektor hisoblamalarini tuzish xususiyatlari va maqsadi; har bir hisoblamaning iqtisodiy jarayonlarni tahlil qilishdagi o’rni, tashqi iqtisodiy faoliyatni tavsiflash, milliy hisoblar kontseptsiyalari asosida tarmoqlararo balansni o’rganish hisoblanadi. Milliy hisoblar tizimi – asosan balans usuliga asoslangan bo’lib, har bir hisoblamada (balans) uning resurslari va foydalanish qismi orasidagi tenglik balanslashtiruvchi moddani hisoblash yo’li bilan ifodalanadi. Har bir hisoblamada balanslashtiruvchi modda o’rganilayotgan iqtisodiy jarayonlarning natijalarini xarakterlashda mustaqil ahamiyatga ega. SHuningdek, bu balanslashtiruvchi modda oldingi hisoblamani keyingi hisoblama bilan bog’lovchi bo’g’in sanaladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |