1. Metrologiya nədir?

204. İstehsalatda texnoloji nəzarət necə yerinə yetirilir?

A) avadanlıgın metroloji yoxlanması ilə

B) texnoloji proseslərin təftişi ilə

C) yoxlama üsullarının tətbiq edilməsi ilə

D) ölçmə vasitələrinin tətbiqi ilə

E) yoxlama avadanlıgının təmiri ilə

205. Kobud xəta hansıdır?

A) ölçmə vasitəsinin göstərişinin düzgün qəbul edilməməsindən alınan xəta

B) təkrar ölçən zaman təsadüfən dəyişən xəta

C) ölçmə zamanı gözlənilən xətadan giymətcə xeyli böyük alınan xəta

D) təkrar ölçən zaman dəyişən xəta

E) ölçmə cihazının xətası

206. Metroloji xidmətin əsas vəzifələri hansılardır?

A) dövlət sınağının aparılması

B) təşkil olunması

C) ölçü vasitələrinin inkişafı

D) fiziki kəmiyyətin etalon vahidinin yaradılması və təkmilləşdirilməsi

E) kompleks proqramın işlənilməsi

207. Sertifikatlaşdırma hansı məqsədlə aparılır?

A) insanların sağlamlığına, əmlakına və ətraf mühitə ziyan verən məhsulun istehsalına və realizə olunmasının qarşısını almaq

B) müəssisənin istehsal gücünü artırmaq

C) məhsulun keyfiyyətini yüksəltmək

D) istehsal olunan məhsulun texniki-iqtisadi göstəricilərini yüksəltmək

E) məhsulun çeşidini artırmaq

208. Standartlaşdırma sahəsində tətbiq olunan terminlər hansı orqan tərəfindən qəbul edilir?

A) AZS

B) İSO

C) STAKO komitəsi

D) prezident aparatı

E) AAK

209. Milli sertifikatlaşdırma sisteminin rəsmi dili hansı dil hesab olunur?

A) fransız dili

B) rus dili

C) dövlət dili

D) ingilis dili

E) alman dili

210. Sertifikatlaşdırma üzrə səlahiyyət verilmiş orqan hansılardır?

A) sertifikatlaşdırma üzrə milli orqan

B) özəl müəssisələr

C) beynəlxalq təşkilatlar

D) təhlükəsizlik orqanları

E) apelyasiya komissiyası

211. Nəmliyin hansı qiymətində oduncaq şişir?

A) 100 %

B) 0-30 %

C) 38 %

D) 0 %

E) 50 %

212. Rəsmi standart hansı formada təzahür olunur?

A) istehsal əməliyyatları

B) texnoloji norma

C) Dövlət standartı, texniki şərtlər

D) texnoloji rejim

E) dərslik, inşaat norması

213. Könüllü sertifikat nədir?

A) istehsalçı, istehlakçı, həmçinin sifarişçi orqanın təşəbbüsü ilə könüllülük əsasında keçirilən sertifikatlaşdırma

B) Dövlət tərəfindən təyin edilmiş sertifikatlaşdırma

C) istehsalçı tərəfindən aparılan məcburi sertifikatlaşdırma

D) sifarişçi orqanın aparmalı olduğu rəsmi sertifikatlaşdırma

E) faktiki sertifikatlaşdırmanın bir növü

214. Uyğunluq nişanı nədir?

A) konkret standarta və ya normativ sənədə uyğunluğunu göstərən, sertifikatlaşdırma sisteminə uyğun verilən və müdafiə olunan nişan

B) məhsulun keyfiyyətini göstərən xüsusi medal

C) məhsulun şəkilli olan nişan

D) istehsal müəssisənin fərdi nişanı

E) müəyyən bir təşkilatın nişanı

215. Akkreditasiya nədir?

A) inşaat norması

B) sertifikatlaşdırma orqanı

C) normativ sənəd

D) sertifikatlaşdırma üzrə hər hansı bir fəaliyyət üçün səlahiyyətlərin rəsmi tanınması

E) müəyyən edilmiş iş rejimi

216. ASL nə deməkdir?

A) Azərbaycan-Slavyan lüğəti

B) ali sertifikat lisenziyası

C) akkreditləşdirilmiş sınaq laboratoriyası

D) adi sınaq laboratoriyası

E) adi sözlü lüğət

217. KSS nə deməkdir?

A) konstruksiyanın sınaq sistemi

B) kəmiyyət sınaq standartı

C) keyfiyyət sisteminin sertifikatlaşdırılması

D) kommunikasiya sistemi

E) köhnə sovet sistemi

218. Ölçmələri və ölçmə vasitələrinin dəqiqliyinin artırılması üsulları neçədir?

A) 16

B) 20

C) 25

D) 17

E) 18

219. Standartın dəyişilməsi nədir?

A) təsdiq

B) təsdiqə təqdim edilmə

C) qiymət dəyişilməsidir

D) təsir müddətinin uzadılması

E) qeydiyyat nömrəsi

220. Qazların nəmliyinin ölçülməsi ilə məşğul olan bölmə neçə adlanır?

A) ölçmə informasiyası

B) metrologiya

C) kvalimetriya

D) hiqrometriya

E) deformasiya

221. Etibarlılıq göstəriciləri neçə yerə bölünür?

A) 3

B) 4

C) 6

D) 5

E) 7

222. Ümumtexniki standartların kompleks sistemləri neçə vahid sistemini özündə birləşdirir?

A) 6

B) 8

C) 7

D) 4

E) 2

223. Beynəlxalq elektrotexnika komissiya BEK-a Londonda neçənci ildə təsis olunmuşdur?

A) 1910

B) 1908

C) 1909

D) 1906

E) 1912

224. Təsadüfi xəta nədir?

A) gözlənilən xətadan giymətcə böyük xəta

B) təkrar ölçən zaman təsadüfən dəyişən xəta

C) ölçmə vasitəsinin göstərişinin düzgün qəbul edilməməsindən alınan xəta

D) gözlənilən xətadan giymətcə kiçik xəta

E) ölçmə cihazının xətası

225. Oduncağın tangensial istiqamətlərdə xətti quruyub-yığışmasını hansı düsturla hesablayırlar?

A)

B)

C)

D)

E)

226. Oduncağın radial istiqamətlərdə xətti quruyub-yığışmasını hansı düsturla hesablayırlar?

A)

B)

C)

D)

E)

227. Hansı xassə fiziki xassədir?

A) Sürtülmə

B) Möhkəmlik

C) Nəmlık

D) Bərklik

E) Zərbəyə qarşı müqavimət

228. Hesablamalarda bütün ağac cinsləri üçün liflərin doyma nöqtəsi – hiqroskopiklik həddi neçə faiz qəbul edilir.

A) 43%

B) 40%

C) 35%

D) 30%

E) 12%

229. Tətbiq sahələrinə görə ölçmə sahələri neçə cür olur.

A) 6

B) 4

C) 2

D) 1

E) 3

230. Cihazın ölçmə həddi nədir?

A) ölçülə biləcək ən böyük qiymət

B) ölçülə biləcək ən kiçik və ən böyük qiymətlər cəmi

C) ölçülə biləcək ən kiçik və ən böyük qiymətlər hasili

D) ölçülə biləcək ən kiçik və ən böyük qiymətlər fərgi

E) ölçülə biləcək ən kiçik qiymət

231. Sistematik xətaların aşkar edilməsi və aradan qaldırılması üçün qəbul edilmiş neçə üsul var?

A) 3

B) 7

C) 4

D) 5

E) 6

232. Maye və qazların səthini ölçmək üçün hansı cihazdan istifadə olunur?

A) taxometrik cihaz

B) dinamometr

C) voltmetr

D) müqavimət manometrləri

E) ampermetr

233. Oduncağın radial istiqamətdə xətti quruyub-yığışma əmsalı hansı düstur ilə təyin edilir?

A) K_r = Ut - W

B) K_r = U _t / 2W

C) K_r = U t + W

D) K_r = U_t/W

E) K_r = Ut ∙ W

234. Şponun qalınlıgı hansı alətlə ölçülür və onun buraxılabilən xətası nə qədər olmalıdır?

A) hündürlükölçən və ± 4 mm

B) metrə və ± 1,5 mm

C) bucaqölçən və ± 8,5 mm

D) mikrometr və ± 0, 2 mm

E) kalibr və ± 3 mm

235. Standartın dəyişilməsi nədir?

A) qiymət dəyişilməsidir

B) təsdiqə təqdim edilmə

C) təsdiq

D) təsir müddətinin uzadılması

E) qeydiyyat nömrəsi

236. Mayelərin miqdarını ölçən cihaz neçə adlanır?

A) dişli çarxlı sayğac

B) lövhəli çarxlı sayğac

C) turbinli sayğac

D) porşenli sayğac

E) diskli sayğac

237. .Təzyiq ölçmə vasitələrinin yoxlanması üçün neçə əməliyyatlar vardır?

A) 4

B) 7

C) 3

D) 5

E) 6

238. Mayeli barometrlər arasında yaxşı ölçmə dəqiqliyinə malik olan hansılardır?

A) deformasiyalı barometr

B) civəli barometr

C) sivonlu barometr

D) kasalı barometr

E) sifonlu kasalı barometr

239. Turbinli maye sayğaclarının neçə növü vardır?

A) 2

B) 5

C) 3

D) 4

E) 6

240. Səthin kələkötürlüyünü ölçmək üçün istifadə edilən cihaz hansıdır?

A) termometr

B) hidravlik pres

C) Viskozuimetr

D) profilimetr-profilioqraf

E) tərəzi

241. МИС-11 mikroskopunun ölçmə xətası neçə faizdir?

A) 7,5-24%

B) 3-5%

C) 1-2%

D) 25-30%

E) 40-50%

242. Ağac cinsləri ücün oduncağın statik əyilmədə möhkəmlik həddi orta hesabla neçə MPa- dır?

A) 100

B) 150

C) 180

D) 50

E) 80

243. Oduncağın tangensial istiqamətdə tam quruyub- yğığışması neçə faizdir?

A) 8-10%

B) 11-13%

C) 5-7%

D) 4-6%

E) 12-14%

244. Taraz nəmliyin qiyməti nədən asılıdır?

A) havanın nisbi nəmliyindən və otağın temperaturundan

B) oduncağın formasından

C) havanın və otağın temperaturundan

D) oduncağın möhkəmliyindən

E) təzyiqdən

245. Oduncağın sıxılmada möhkəmlik həddi hansı düsturla təyin edilir?

A) R = I/H

B) R = F/H

C) R = F/a

D) R = F/S

E) R = S /F

246. Möhkəmlik həddinin vahidi nədir?

A) MPa

B) kq/m3

C) N

D) Nm

E) kq/m

247. Patent göstəriciləri özündə hansı parametrləri əks etdirir?

A) patent qiyməti, patent sayı

B) patent xarakteri, patent sayı

C) patent müddəti, patent təmizliyi

D) patent qabliyyəti, patent təmizliyi

E) patent sənədi, patent aktı

248. Həlqələrin qarşılıqlı yerləşməsinə görə ölçü zəncirləri hansı növləri mövcuddur?

A) şaxələnmişvə fəza ölçü zəncirləri

B) küb və konstruktiv ölçü zəncirləri

C) müstəvi və xətti ölçü zəncirləri

D) müstəvi və fəza ölçü zəncirləri

E) şaxələnmiş vəxətti ölçü zəncirləri

249. Fiziki kəmiyyətlərin növlərini göstərin.

A) sayılan və ölçülən

B) real və ideal

C) ideal və təsadüfi

D) ölçülən və qiymətlərilən

E) fiziki və riyazi

250. Təyinatından asılı olaraq metrologiya neçə hissəyə bölünür?

A) 4

B) 2

C) 5

D) 3

E) 6

251. Kəmiyyətlər neçə yerə ayrılır?

A) 4

B) 3

C) 5

D) 2

E) 1

252. Real kəmiyyətlər neçə yerə bölünürlər?

A) 5

B) 3

C) 7

D) 4

E) 2

253. Real kəmiyyətlərin hansı növləri vardır.

A) fiziki və qeyri-fiziki

B) fiziki, kimyəvi və qeyri-fiziki

C) kimyəvi, ümumi

D) fiziki, kimyəvi

E) kimyəvi və qeyri-fiziki

254. Ölçü şkalalarının neçə əsas tipi vardır?

A) 5

B) 9

C) 7

D) 3

E) 10

255. Ölçü şkalalarının əsas tipləri hansılardır?

A) Mütləq adlar, nisbi sıralar, münasibətlər şkalalar

B) Adlar, intervallar, münasibətlər, mütləq şkalalar

C) Sıralar, intervallar, mütləq, xəyali, nisbi şkalalar

D) Adlar, sıralar, intervallar, münasibətlər, mütləq şkalalar

E) İntervallar, adlar, münasibətlər, şkalalar

256. Təyinatından asılı olaraq metrologiyanın əsas hissələri hansılardır.

A) nəzəri, tətbiqi

B) nəzəri, qanunverici, tətbiqi

C) qanunverici, nəzəri, tətbiqi, fundamental

D) tətbiqi, fundamental, qanunverici

E) qanunverici, nəzəri

257. Sisteminə hansı vahidlər daxildir.

A) əlavə və törəmə

B) əsas, köməkçi, əlavə

C) əsas, törəmə, köməkçi

D) əsas və əlavə

E) köməkçi və törəmə

258. Sİ sistemi neçəinci ildə qəbul edilmişdir.

A) 1951

B) 1973

C) 1997

D) 1960

E) 1957

259. Sİ sistemi neçənci ildə tətbiq edilmişdir.

A) 1993

B) 1974

C) 1982

D) 1987

E) 1999

260. Beynəlxalq çəki etalonunun forması necədir?

A) kub, kvadrat

B) kvadrat, silindir

C) silindr

D) kub, silindr

E) kub

261. Etalonların təsnifatı, təyinatı, onların yaradılması, saxlanılması və tətbiqi üçün ümumi tələblər necə müəyyənləşdirilir?

A) Nazirlər kabinetinin qərarı ilə

B) Dövlət standartları ilə

C) Müəssisə və idarənin qərarı ilə

D) Elmi tədqiqat laboratoriyası və Dövlət standartları

E) Nazirlər kabineti və Elmi tədqiqat laboratoriyaları

262. Müqayisə etalonları nə üçün istifadə edilir?

A) sınaq aparmaq, yoxlamaq

B) yoxlamaq

C) tutuşdurmaq üçün

D) tutuşdurmaq, sınaq aparmaq

E) sınaq aparmaq

263. Vahidin ölçülərini işçi ölçmə vasitələrinə ötürmək üçün tətbiq edilən etalondur.

A) tək etalon

B) tək və qrup etalonu

C) işçi etalon

D) qrup etalonu

E) qrup və işçi etalonu

264. Etalonlara daxil edilən ölçmə vasitələrinin sayı necə yerə ayrılır?

A) 7

B) 5

C) 4

D) 3

E) 10

265. Eyni cinsli ölçmə vasitələri toplusu, nominal qiymətlər və ölçmə diapazonları hansı etalon qrupuna daxildir?

A) ikinci dərəcəli və qrup etalonu

B) tək və qrup etalon

C) qrup etalon

D) ikinci dərəcəli etalon

E) ilkin və qrup etalonu

266. Etalonların xətalarının ifadə edilməsi üsulları necə təyin edilir?

A) Layihə İnstitutları ilə

B) Dövlət standartları ilə Elmi tədqiqat laboratoriyaları

C) Dövlət standartları ilə

D) Layihə və Elmi tədqiqat İnstitutları ilə

E) Layihə İnstitutları və Dövlət standartları ilə

267. Etalonlara daxil edilən ölçmə vasitələrinin sayından asılı olaraq neçə yerə ayrılır?

A) 2

B) 5

C) 3

D) 7

E) 8

268. Etalonlara daxil edilən ölçmə vasitələri sayından asılı olaraq hansılardır?

A) qrup etalonu, etalon dəsti

B) tək etalon, etalon dəsti, müqayisə etalon

C) tək etalon, qrup etalonu, etalon dəsti

D) tək etalon, etalon dəsti, işçi etalon

E) işçi etalon, qrup etalonu

269. Metroloji yoxlamanı kimlər apara bilər?

A) Müəssisə rəhbəri

B) Nazirlər kabineti

C) İcra hakimiyyəti

D) Səlahiyyətli metroloji orqan

E) Zavod direktoru

270. Ölçmə cihazlarının yoxlanılması neçə üsulla yerinə yetirilir?

A) 3

B) 7

C) 4

D) 2

E) 6

271. Təyinatına görə standart nümunələr nə rolunu oynayır?

A) ölçü

B) kütlə

C) metr

D) saniyə

E) temperature

272. Yer kürəsinin öz oxu yaxud günəş ətrafında dövr etməsi vasitəsi ilə nə təyin edilmişdir?

A) vaxt vahidi

B) kütlə vahidi

C) temperature vahidi

D) dərəcə vahidi

E) tezlik vahidi

273. Vaxtın ölçülməsi üçün nədən istifadə edilir?

A) Kelvin saatları

B) Kvant saatları

C) Etalon saatları

D) Passiv saatlar

E) Müasir saatlar

274. Elektromaqnit titrəmələrin tezliyini çox yüksək tezlikli və optik spektrlərdə dəqiq əks etdirmək üçün istifadə edilən qurğu hansıdır?

A) Reper, Etalon

B) Reper, Kelvin

C) Reper, tezliyin kvant standartları

D) Etalon, tezliyin kvant standartları

E) tezliyin kvant standartları

275. Metr ölçü etalonu necənci ildə hazırlanıb?

A) 1935

B) 1820

C) 1799

D) 1877

E) 1719

276. Elektrik və maqnit kəmiyyətlərinin ölçülməsi üçün neçə etalon hazırlanmasıdır?

A) 43

B) 40

C) 37

D) 32

E) 51

277. Beynəlxalq təcrübi temperature şkalası (BTS-90) neçənci ildə qəbul edilmişdir7

A) 1956

B) 1931

C) 1989

D) 2014

E) 1912

278. Ölçmənin neçə növü vardır?

A) 13

B) 7

C) 5

D) 8

E) 3

279. Birbaşa ölçmənin neçə metodu vardır?

A) 12

B) 7

C) 8

D) 10

E) 6

280. İfadə etmə xüsusiyyətindən asılı olara xətalar neçə yerə ayrılır?

A) 2

B) 5

C) 3

D) 7

E) 6

281. Təzahür etmə xarakteri, əmələ gəlmə səbəbi və aradan qaldırma imkanlarından asılı olaraq xətalar neçə yerə ayrılar?

A) 8

B) 5

C) 3

D) 11

E) 7

282. Sistematik xətaların yaranma səbəbləri hansılardır?

A) metodiki, sərbəst və alət xətaları

B) subyektiv, ələt, sərbəst xətalar

C) sərbəst, subyektiv və metodiki xətaları

D) subyektiv, metodiki və alət xətaları

E) nisbi sərbəst və subyektiv xətalar

283. Metodiki təlimatlara görə ölçmənin dəqiqliyi neçə üsulla ifadə oluna bilər?

A) 6

B) 9

C) 5

D) 4

E) 7

284. İki və daha artıq kəmiyyətin eyni zamanda ölçülməsi hansı ölçmə adlanır?

A) tək, cüt

B) şərikli, tək

C) müştərək

D) tək, müstərək

E) müştərək, şərikli, tək

285. Dinamik ölçmələrdə tipləşdirilmiş təsirlərin neçə növü var?

A) 9

B) 7

C) 11

D) 4

E) 6

286. Təsadüfi funksiyaların əsas xarakteristikaları hansılardır?

A) riyazi, gözləmə, dispersiya, korrelasiya funksiya

B) dispersiya, riyazi gözləmə diferensiallanma

C) amplituda, diferensiallanma

D) diferensiallanma, korrelyasiya funksiyası

E) riyazi gözləmə, amplituda

287. Ölçmə proseslərinin yerinə yetirilməsi zamanı bəzən verilən praktiki məsləhətlər neçədir?

A) 3

B) 17

C) 5

D) 9

E) 6

288. Yekunlaşdırıcı xətaların hesablanma yolu ilə toplanmasının praktik qaydaları neçədir?

A) 9

B) 11

C) 13

D) 4

E) 7

289. Bütün xətalar neçə qrupa ayrılır?

A) 3

B) 5

C) 2

D) 4

E) 7

290. Xətalar hansı qruplara ayrılırlar?

A) Metodiki xətalar, alət xətaları

B) Alət xətaları, təsadüfi xətalar

C) Təsadüfi xətalar, metodiki xətalar

D) Hesablanma xətası, təsadüfi xətalar

E) Metodiki xətalar, hesablanma xətası

291. Verilmiş ölçüdə olan fiziki kəmiyyəti əks etdirən və ya özündə saxlayan ölçmə vasitəsinə nə deyilir?

A) ölçü

B) kütlə

C) miqyas

D) temperatur

E) təzyiq

292. Şkalanın 2 qonşu işarələrinə uyğun gələn kəmiyyətlərinin qiymətləri fərqinə nə deyilir?

A) Skalanın bölgü qiyməti

B) Skalanın nisbi qiyməti

C) Skalanın yüksək qiyməti

D) Skalanın temperaturu

E) Skalanın təzyiqi

293. Ölçmə diapozonunun ən böyük yaxud ən kiçik qiymətinə nə deyilir?

A) ölçmənin həssaslığı

B) ölçmənin növü

C) ölçmənin diaqramı

D) ölçmə həddi

E) ölçmənin miqyası

294. Ölçüsüz vahidlərlə əməliyyat apardıqda hansı anlayışdan istifadə edilir?

A) nisbi həssaslıq

B) mütləq həssaslıq

C) temperaturun həssaslığı

D) təzyiqə həssaslıq

E) kütlə həssaslığı

295. Üzərinə bir və ya bir neçə nəzarət nöqtəsi yerləşdirilmiş nəzarət obyektinin səthi necə adlanır?

A) nəzarət edilən səth

B) nəzarət edilməyən səth

C) səthin divarları

D) səthin qalınlığı

E) nəzarət edilən səthin qalınlığı

296. Nəzarətin həndəsi obyekti neçə nəzarət nöqtəsinə malikdir?

A) 1 və ya 1 neçə

B) 10 – 15

C) 7 – 20

D) 3 – 17 və dahan çox

E) 12 – 30

297. Ölçü müstəvisində ölçü xəttinin vəziyyətini təyin edən element necə adlanır?

A) müstəvi ucluğu

B) dayaq nöqtəsi

C) temperature tikişi

D) dayaq ucluğu

E) başlanğıc nöqtəsi

298. Sistematik xətalar nəyi xarakterizə edir?

A) düzgünlüyü

B) əyriliyi

C) mütənasibliyi

D) keyfiyyəti

E) temperaturu

299. Təsadüfi xətaları nə xarakterizə edir.

A) uyğunluq

B) münasibət

C) kütlə

D) temperatur

E) təzyiq

300. Ölçmə vasitələrinin normal istismar şəraitindəki xətası necə adlanır?

A) əsas xəta

B) əlav xəta

C) uyğunluq xətası

D) temperatur xətası

E) müstəvi xətası

301. Fiziki kəmiyyətlərin fasiləli (diskret) qiymətlər alması necə adlanır?

A) Nyuton qanunu

B) xəta bucağı

C) kvantlaşdırma

D) temperatur fərqi

E) dəyişmə sürəti

302. Giriş siqnalının verilməsi momenti iləv kodun alınması momenti arasındakı vaxt intervalı necə adlanır?

A) siklin müddəti

B) zaman

C) dərəcə

D) il

E) temperatur