1. Меҳнат стажи тушунчаси ва унинг турлари. Меҳнат стажини ҳисоблаш

Таянч сўз ва иборалар
Меҳнат стажи. Махсус меҳнат стажи. Узоқ йиллик ҳизмат даври.Давлат ижтимоий суғуртаси бадаллари.Мехнат стажини ҳисоблаш тартиби. Меҳнат стажини тасдиқловчи хужжатлар. Меҳнат стажини гувоҳлар ёрдамида белгилаш. Меҳнат стажини имтиёзли ҳисоблаш. Мехнат дафтарчаси. Якка тадбирколар мехнат стажини ҳисоблаш тартиби. Юридик шахс таъсис этмаган деҳқон ҳўжалиги аъзосининг мехнат стажи. Ўзини ўзи иш билан таъминлаётган фуқаролар фаолиятини мехнат стажига қўшиб ҳисоблаш.
Глоссарийлар.
Иш стажи - деганда ҳодим учун Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқаи Пенсия жамғармасига суғурта бадаллари тўланиши шарти билан амалга оширилган меҳнат ва қонун ҳужжатларида назарда тутилган бошқа ижтимоий фойдали фаолият даври (вақти) назарда тутилади.
Меҳнат стажи- унинг миқдори ва сифати фуқарога ижтимоий таъминот берилишида муҳим ўрин тутвчи омил бўлиб саналади. Меҳнат стажи одатда фуқаронинг корхона ёки ташкилотдаги меҳнат фаолият давридан иборат бўлади.
Умумий иш стажи-ҳар қандай иш даври, шунгингдек, қуйидаги вақтлар ҳам умумий иш стажига қўшиб ҳисобланади ва пенсия таъминотида ҳисобга олинади:
Махсус меҳнат стажи -деганда эса имтиёзли шартларда ижтимоий таъминот (пенсия билан таъминланиш) ҳуқуқини берадиган ишлар, касблар, вазифаларда ишлаган давр назарда тутилади.
Узоқ йиллик хизмат даври-давлат ҳизматининг муайян турлари билан банд бўлган фуқаролар, шунингдек, қонун ҳужжатларида кўрсатилган ҳолларда маълум лавозимда ёки фаолиятнинг муайян тури билан банд бўлингани ҳолларда бу лавр меҳнат стажига ҳисобланишдан ташқари қўшимча имтиёзлар берилишига ҳам асос блиши мумкин. Бундай даврни ўзоқ йиллик ҳизмат даври деб номланади.

1^ Қаранг: Ўзбекистон Республикаси Ҳукуматининг қарорлари тўплами. 1994., 5-сон, 27-модда.

2^ Қаранг: Ўзбекистон Республикаси Ҳукуматининг қарорлари тўплами. 1994., 5-сон, 27-модда

3^ Қаранг : Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 24 августдаги 351-сон қарори билан тас диқланган “Юридик шахс бўлмасдан тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи жисмоний шахсларнинг меҳнат стажини ҳисобга олиш ва уларнинг бюджетдан ташқари пенсия жамғармасига бадаллар ажратиши ТАРТИБИ”. Ўзбекистон Республикаси қонун хужжатлари тўплами. 2001 й, 15,16 –сон. 2001.

4^ Ўзбекистон Республикаси қонун хужжатлари тўплами, 2001 й. . 15,16 -сон

5^ "Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати қарорлари тўплами", 2000 й., N 5, 23-модда

6^ Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Ахборотномаси 2001 й. 9-10-сон, 168-модда