1-Ámeliy jumıs Eritpedegi zattıń kontsentratsiyasın anıqlaw usılları

Differentsial spektrofotometriyalıq metod. Fotometriyalıq metod penen kontsentratsiyası kem bolgan zatlardın mugdarı anıqlanadı. Eger analiz qılınıp atırgan obektte belgisiz elementtin mugdarı kop bolsa, adette analiz natiyjelerinin takirarlanıwshanlıgın jaqsılaw maqsetinde differentsial spektrofotometriyalık metod qollanıladı.

Differentsial metodta tekserilip atırgan eritpenin salıstırma optikalıq tıgızlıqların olshewge qarap bir neshe variantı bolıwı mumkin.

I-Variant. Salıstırma eritpenin kontsentratsiyası tekserilip atırgan eritpe kontsentratsiyasınan kem bolgan jag’day (C₀x)da

Tajiriybede olshengen salıstırma optikalıq tıgızlıq (A) anıqlanıp atırgan eritpenin optikalıq tıgızlıgı menen salıstırma eritpenin optikalıq tıgızlıqları parqına ten:

A^'_x = A_x-A₀ = (C_x-C₀)l

A^'_st = A_ct-A₀ = (S_ct-C₀)l

Tekserilip atırgan zattın kontsentratsiyası darejelengen grafik yaki esaplaw metodi menen anıqlanıwı mumkin. Darejelengen grafik jardeminde anıqlaw ushın kontsentratsiyaları C₁ C₂ C₃....C_n(C_n>C₃>C₂ >C₁) bolgan bir neshe standart eritpeler tayarlanadı ha’m olardın optikalıq tıgızlıkları kontsentratsiyası C₀ bolgan salıstırma eritpege salıstırıp olshenedi. Alıngan natiyjelerea tiykarlınıp darejelengen grafik sızıladı. Esaplaw ushın salıstırma eritpe - C₀ birinshi tochka dep qabıl qılınadı.

Tekserilip atırgan eritpenin salıstırma optikalıq tıgızlıgı A_x nı olshep, darejelengen grafikten belgisiz zattın kontsentratsiyası C_x tabıladı:

A^'_xA^'_ct = (C_x-C₀)(C_ct-C₀)

C_x = C₀+A^'_x (C_ct-C₀) A^'_ct

C_x = C₀+ FA^'_x bunda F-kobeytiw faktorı

F = (C_ct-C₀)/A^'_ct

2-Variant. Salıstırma eritpenin kontsentratsiyası tekseriletugın eritpe kontsentratsiyasınan ulken (C₀>C_x)

Bul usılda I varianttın teskerisi boladı: analiz qılınıp atırgan eritpeler shartli rawishte salıstırma eritpe dep qabıl qılınadı ha’m ogan qarap salıstırma eritpenin optikalıq tıgızlıgı olshenedi.

Tekserilip atırgan eritpenin maksimal kontsentratsiyasi C_x salıstırma eritpe C₀ nin kontsentratsiyasına tenlesedi. Tekserilip atırgan eritpe aldıngı varianttagıday anıqlanadı. Parqı sonda, tekserilip atırgan eritpenin salıstırma optikalıq tıgızlıgı salıstırma eritpe menen tekserilip atırgan eritpeler optikalıq tıgızlıqlarının parqına ten, yag’nıy

A^’_x = A₀-A_x

tekserilip atırgan eritpe C_x tin kontsentratsiyası C_x = C₀-FA^’_x formula jardeminde esaplaw menen yaki darejelengen grafik jardeminde tabıladı.

bul jerde F = (C₀-C_ct)/A_ct

A_st = (A₀-A_ct)