1. Mehnat resurslari haqida tushuncha va uni o‘rganish ob’ekti sifatida


Mehnat resurslari haqida tushuncha va uni o‘rganish ob’ekti sifatida



Download 0,77 Mb.
bet2/16
Sana13.07.2022
Hajmi0,77 Mb.
#784920
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Bog'liq
Меҳнат ресурслари статистик ўрганиш

1. Mehnat resurslari haqida tushuncha va uni o‘rganish ob’ekti sifatida
Iqtisodiyotni bozor munosabati sharoitiga o‘tishi, davlat aholisi turmush darajasini yanada yuqoriroq pog‘onaga ko‘tarish maqsadida, ishlab chiqarishni rivojlanish dinamikasining o‘sishi va uning samaradorligini oshirish asosida amalga oshiriladi.
Ishlab chiqarish kuchining rivojlanishi, yalpi ichki mahsulot barpo etilishi jamiyat a’zolarining moddiy va madaniy talablarini qondirish asosida iqtisodiy samaradorlikni oshirish yotadi. Ishlab chiqarish vositalari va ularni harakatga keltiruvchi ish kuchi – ishlab chiqarish kuchini tashkil etadi. Samaradorlik muammosini hal etish, potensial imkoniyatlardan – ishlab chiqarish fondlaridan, mehnat resurslaridan maksimal foydalanish asosida, sifat tarkibini oshirish hisobiga davlat iqtisodiy potensialini ko‘paytirish, rasional foydalanish yordamida bajariladi.
Pirovard ishlab chiqarish har so‘miga qancha xarajat etilishi jamiyat uchun muhim bo‘lib hisoblanadi, shuning uchun yalpi ichki mahsulot, pirovard mahsulot o‘sish sur’ati, asosiy va aylanma fondlarni, ish kuchi va boshqa resurslarni o‘sish surati orasidagi mutanosiblik optimal miqdorini saqlash, o‘zluksiz hisob olib borish, tekshirish zaruriyati kelib chiqadi.
Jamiyat hayotining muhim tomonidan biri bo‘lib ish kuchini takror ishlab chiqarish hisoblanadi va shu munosabat bilan bu nafaqat iqtisodiy muammo bo‘lib, balki yangi ijtimoiy munosabatlarni shakllanishiga ta’sir ko‘rsatib, o‘z ichiga sotsiologik, demografik, ruhiy, siyosiy aspektlarni qamrab oladi. Xalq xo‘jaligining rivojlanishi muhim omillardan biri bo‘lib, mehnat resurslaridan samarali foydalanish, iqtisodiy mehnat faolligini oshirish hisoblanadi.
Mehnat resurslari jamiyat ishlab chiqarishning asosiy kuchi bo‘lib, ishlab chiqarish vositalari, moddiy boyliklar yaratishda bevosita ishtirok etadi.
Bugungi kunda davlat mehnat resurslaridan foydalanishga ikki xil yondashish mumkin. Birinchisi, jamiyat ishlab chiqarishida iqtisodiy faoliyat bilan band bo‘lganlardan to‘laroq foydalanish bo‘lsa, ikkinchidan iqtisodiy faoliyat bilan band bo‘lishga mumkin qadar ko‘proq aholi potensial mehnat resurslarini jalb etishdir.
Har qanday ishlab chiqarishni tashkil etish uchun uch element mavjud bo‘lishi lozim:
- mehnat predmeti;
- ishlab chiqarish vositalari;
- ish kuchi.
Ish kuchi ishlab chiqarish kuchlarining sub’ektiv elementi va uning ishlab chiqarishda tutgan o‘rni salmoqlidir. Ishlab chiqarish vositalari eng so‘nggi, zamonaviy, yuqori unumli bo‘lmasin, ish kuchisiz ulardan hech qanday naf bo‘lmaydi. Ikkinchidan, shu ishlab chiqarish vositalari, ishlab chiqaruvchi kuchlarning moddiy buyum qismi ilgarigi jonli mehnat mahsulidir.
Inson mehnat qilish qobiliyati moddiy ne’mat yoki xizmatlar yaratishda o‘ziga o‘rinbosar topadi.
Ishlash qobiliyatiga ega bo‘lgan shaxslar, ya’ni ishchi kuchining yig‘indisi mehnat resurslarini tashkil etadi, bularga nafaqat iqtisodiy faol aholi, balki boshqa kategoriyalari ham, shu jumladan, ishdan ajralgan holda o‘qiyotganlar va ayni daqiqada ishlamayotgan va ish qidirayotganlar ham kiritiladi.


Download 0,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish