1 мавзу: Ҳужжатларни классификациялаш ҳақида умумий тушунча

Taqrizchilar: 
G’aniyeva Dono Akmalovna - Respublika ilmiy pedagogika kutubxonasi 
direktori, pedagogika fanlari nomzodi.
Raxmatullayev Marat Alimovich - Toshkent axborot texnologiyalari universiteti 
professori, texnika fanlari doktori. 

---

4 
MUNDARIJA 
Kirish 
10 
1-bob 
Axborot kutubxona kataloglarining vujudga kelishi. Ularning 
turlari, ahamiyati va kutubxona ishida tutgan o’rni 

Fondlarni to'liq aks ettirish bo‘yicha kataloglarning bir-
biridan farqi. 

Alfavit katalogni tashkil qilish xususiyatlari 
12 
2- bob 
Bibliografik tasvirning nazariy asoslari. Tasvir nazariyasi va 
metodikasi taraqqiyoti. 

Tasvirlash ilmiy axborot elementlaridan biri. Tasvir 
printsiplari. 
28 
3- bob 
Hujjatlarga bibliografik tasvir tuzish metodikasi. 

Bibliografik tasvir elementlari va tasvir turlari. 
31 
4- bob 
Hujjatlar klassifikatsiyasi haqida umumiy tushuncha. 
Klassifikatsiyaga bo‘lgan talab. 
41 

Fanlarni klassifikatsiyalash tarixi 

Qadimgi dunyo va ilk o‘rta asrlarda fanlar 
klassifikatsiyasining rivojlanishi 

Sharqda fanlar klassifikatsiyasini paydo bo‘lishi va 
shakllanishi. 

Markaziy Osiyolik jahonga mashhur olimlarimiz 
tomonidan ilmlar tasnifi (ya’ni klassifikatsiyasi) ishlab 
chiqilishi. 

XII—XIII asrlarda G‘arbiy Yevropada kutubxona 
klassifikatsiyalarining vujudga kelishi 

XIX asrning birinchi yarmida matbuot asarlarini 
klassifikatsiyalashning rivojlanishi 

Kutubxona klassifikatsiyasining boshqa sxemalari (XIX 
asr oxiri va XX asr boshlari). 

AQSh Kongressi kutubxonasining klassifikatsiyasi. 
5- bob 
Kutubxona-bibliografik klassifikatsiya nashrlari 

O‘zbekiston Respublikasi kutubxona –bibliografik 
klassifikatsiyasi 

Namunaviy bo‘linishlar 
76 
6- bob 
Hujjatlarni sistеmalashga qo‘yiladigan talab va qoidalar 

Hujjatlarni sistеmalashtirish uslublari. 
88 
7- bob 
Sistеmalashtirish jarayonlari. 
Indekslash 
Sistemali katalogni tashkil qilish. Sistemali katalogni tashkil 
qilish jarayoni to‘g‘risida umumiy tushuncha 

Katalog bo‘linmalarini vujudga keltirish 

Sistemali katalogni rasmiylashtirish. Ajratkich 
kartochkalar 
92 

---

5 

Ajratkich kartochkalarni rasmiylashtirish 

Sistemali katalogni tahrir qilish 
Sistemali katalogning hozirgi davrga muvofiqligi 
8- bob 
Universal o‘nlik klassifikatsiya jadvalining yaratilish tarixi. 

Universal o‘nlik klassifikatsiya strukturasi 
102 
9- bob 
Axborot kutubxona fondini tizim sifatida o‘rganish 
122 
9.1 
Axborot kutubxona fondini o‘ziga xos belgi va xususiyatlari 
131 
9.2
Axborot kutubxona fondini shakllantirish 
140 
9.3
Axborot kutubxona fondini tashkil qilish texnologiyasi 
144 
9.4
Axborot kutubxona fondini modellashtirish 
148 
9.5
Axborot kutubxona fondini butlash va hisobga olish 
155 
9.6
Axborot kutubxona fondini joylashtirish 
164 
9.7
Axborot kutubxona fondini saqlash 
172 
10- bob 
Elektron kataloglashtirish tarixi 

Kutubxonalar ishida dastlabki avtomatlashtirish ishlari 
181 
10.1 
Kutubxonalarda MARC formatlarining yaratilishi tarixi. 
MARC 21 yangi asr formati 
192 
Xulosa 
207 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati 
208 

---

6 
СОДЕРЖАНИЕ 
Введение 
10