1-мавзу. Уй хўжалиги ижтимоий-иқтисодий фаолиятининг назарий-концептуал асослари

Иқтисодий глобаллашув‖ тушунчаси мазмунидан келиб чиқиб, қуйидаги бир неча даражага ажратилади:

• умумжаҳон,
• давлат,
• тармоқ
• алоҳида компания даражаси

Умумжаҳон маъносида глобаллашув кўпинча турли мамлакатлар ўзаро иқтисодий боғлиқлигининг ўсиши сифатида белгиланади ҳамда товарлар, хизматлар, молиявий ресурслар ва технологияларни халқаро айирбошлашнинг ўсиши билан ифодаланади.

• Умумжаҳон маъносида глобаллашув кўпинча турли мамлакатлар ўзаро иқтисодий боғлиқлигининг ўсиши сифатида белгиланади ҳамда товарлар, хизматлар, молиявий ресурслар ва технологияларни халқаро айирбошлашнинг ўсиши билан ифодаланади.
• Алоҳида давлат даражасидаги глобаллашув давлат иқтисодиѐти ва жаҳон хўжалиги муносабатларининг интенсивлиги сифатида тушунилади. Алоҳида мамлакатларнинг жаҳон иқтисодиѐтига тортилиш даражаси турлича бўлиб қуйидаги кўрсаткичлар орқали баҳоланади - мамлакат ялпи миллий маҳсулотидаги экспорт ва импорт улуши, хорижий инвестициялар ҳажми, технологиялар алмашинувидан тўловлар келиши ва кетиши.

Тармоқ глобаллашуви асосий кўрсаткичлари ташқи бозорда сотилган маҳсулотнинг ушбу тармоқ маҳсулоти умумий ҳажмидаги улуши, шунингдек унга киритилган хорижий инвестицияларнинг ушбу тармоққа киритилган капитал қўйилмалар умумий ҳажмидаги улуши ҳисобланади.

• Тармоқ глобаллашуви асосий кўрсаткичлари ташқи бозорда сотилган маҳсулотнинг ушбу тармоқ маҳсулоти умумий ҳажмидаги улуши, шунингдек унга киритилган хорижий инвестицияларнинг ушбу тармоққа киритилган капитал қўйилмалар умумий ҳажмидаги улуши ҳисобланади.
• Аниқ бир компаниянинг жаҳон хўжалиги муносабатларига тортилганлиги унинг хориждан олаѐтган даромадлари ҳамда унинг жаҳоннинг турли ҳудудларидаги шохобчалари орқали ҳалқаро капитал, товар ва технологиялар айирбошлашдаги иштироки билан белгиланади.