1-mavzu. Standartlashtirish tizimi. Standartlashtirish bo‘yicha ishlarni tashkil qilish. Reja

4. Standart turlari
Standartlashtirish ob’ektining o‘ziga xos xususiyatlariga va unga belgilanadigan talablar mazmuniga bog‘liq ravishda O‘zbekiston Respublikasi standartlashtirish tizimi asosiy turdagi standartlarni nazarda tutadi:
ASOS QILIB OLINUVChI STANDARTLAR.
MAXSULOT, XIZMATLARGA STANDARTLAR.
JARAYONLARGA STANDARTLAR.
STADARTLARNI NAZORAT USLUBLARI
Asoslanuvchi standartlar tashkiliy uslublarini belgilaydi yaniy maqsadi, vazifasi, turkumi, strukturasi, turi, standartlash obektlarin belgilash tartibi, qoidalarinii shlab chiqish, tasdiqlash, normativ xujatlar, loyxalash, texnik xujatlar shartli belgilash, nomlash, parametirlari, timsollari, tashkiliy masalalarni ishlabchiqish, vazifa qilib belgilaydi
MAXSULOT, XIZMATLARGA STANDARTLAR.
Maxsulotlarga va ishlab chiqarishda xar tomonlama standart talablarini bir xil turdagi maxsulot va xizmatlarga aniq talablarni belgilanadi. Talablarda o‘zaro almashuvchanlik, unifikatsiyalash, parametirlari, turlari, saqlash sharoitlari maxsulot xususiyatlari va tashish usularidan foydalanish tartibi, bo‘limlarini mazmunini nomlanishni asosligini aniqlaydi
JARAYONLARGA STANDARTLAR
Jarayonlarni standartlashtirishda asosiy talablarni texnologik jarayonlarga, tayorlashga, saqlashga, tashishga, ishlatishga, tamirlash foydalanishga (utilizatsiya) eng qulay texnik birliklarni taminlashni o‘z ichigsha oladi. Jarayonlarga bo‘lgan xafsizlik talablari,inson xayotiga bog‘liq xafsizlik, atrof muxitni ximoyalash, jixozlarga bo‘lgan texnik talablar, yordamchi extiyot qisimlar standart talablarida belgilanadi. Xozirgi zamonaviy davir maxsulot va xizmatlar sifatini oshirishda boshqaruv jarayonlarini standartlash katta axamiyat kasib etmoqda.
STADARTLARNI NAZORAT USLUBLARI
Standartlashda o‘lchash sinovlarini o‘tkazish xolisonaligi, maxsulot sifatiga talablar sertifikatlash maxsulot yaratish taxlili, sinovlar xatoligi darajasini bilish natijalari standartlash tizmida ko‘rsatiladi, natijalarni xolisonaligi nazorat usullarini o‘tkazadigan jarayonlarni ketma ketlik tartibi standartlarda belgilanadi.
Umumtexnikaviy standartlar mahsulotning texnikaviy jihatdan bir-biriga mos bo‘lishini va o‘zaroalmashuvini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan ishlab chiqish, ishlab chiqarish va mahsulotni qo‘llashning umumtexnikaviy talablarini, shuningdek mehnat havfsizligi, atrof-muhitni (ekologiya) zararli ta’sirlardan (shovqin, tebranish va boshqalardan) himoya qilish, namunaviy texnologik jarayonlar, mahsulot sifatini nazorat qilish (sinash) usullari, hujjatlarni birxillashtirish talablarini belgilaydi.
Nazorat savollari:
1. Standartlashtirish tarixi.
2. Standart turlari.
3. Standartlashtirish prinsiplari.
4. Standartlashtirishning maqsadlari.
5. Standartlashtirishning vazifalari.