1-Mavzu: Sport musobaqalari va sportchilarni tayyorlash tizimi. Sport trenirovkasining vositalari va metodlari. Sport trenirovkasining tamoyillari. Reja

Sportchining umumiy va maxsus tayyorgarligi birligi tamoyili
Kurashchilar trenirovkasiga nisbatan umumiy va maxsus tayyorgarlik birligi tamoyili umumiy xamda maxsus tayyorgarlikning o‘zaro boјlikligini nazarda tutadi. Bunda ko‘p yillik sport trenirovkasining birinchi boskichlarida umumiy tayyorgarlik yetakchi o‘rin egallaydi. Umumiy tayyorgarlik organizm funksional imkoniyatlarining ma’lum bir poydevorini xamda xarakat malakalari va ko‘nikmalari zaxirasini yaratadi. Masalan, trenirovkaning boshlanјich boskichlarida akrobatika mashklarini yaxshi o‘zlashtirgan kurashchilar kelgusida kurashning murakkab texnik-taktik xarakatlarini muvaffakiyatli egallaydilar.
Yetarli darajada xar tomonlama jismoniy tayyorgarlikka erishish ko‘p jixatdan trenirovka vositalari va uslublarining okilona tanlanishi, ko‘p yillik mashјulotlar jarayonida umumiy va maxsus tayyorgarlikning optimal nisbatlariga boјlik

Sportchining ko‘p yillik trenirovkasi jarayonida umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlik vositalari xajmining taxminiy nisbatlari (%)

(V.P.Filin bo‘yicha)
8-jadval

Tayyorgarlik bosqichi Tayyorgarlik turi	Mashјulotlar yili
	1-chi	2-chi	3-chi	4-chi	5-chi	6-chi	7-chi	8-chi
UJT	70	70	60	60	50	50	40	40
MJT	30	30	40	40	50	50	60	60

Sportchi yoshi, tayyorgarlik darajasi, shuningdek aloxida xususiyatlariga karab, bu nisbat boshkacha bo‘lishi mumkin. Sportchining umumiy va maxsus tayyorgarligi nisbatlari o‘lchamini aniklashda, nafakat uning tayyorgarlik darajsini, balki aloxida xususiyatlari: bellashuvni olib borish usuli, xarakat malakalarini o‘zlashtirishi, trenirovka yuklamalariga bardosh bera olishi va boshkalarni xisobga olish lozim.

Shunday kilib, maxsus tayyorgarlik umumiy tayyorgarlik-ning mustaxkam poydevoriga tayanadi va mashklanlikning ijobiy ko‘chish samarasini yuzaga keltiradi.