1-Mavzu: Skaner turlari va ishlash prinsipi. Skanerlarning o`rnatilishi reja

Qattiq disklar uch turda bo’ladi: ichki qattiq disk, qattiq disk, katrij va qattiq disk paketi. 
Flupy dikslar ingichka egiluvchan plastmassali disklardan foydalangan bir paytda, qattiq disklar biroz qalinroq, o’tkir uchli metallic qattiq disklardan foydlanadilar.
Qattiq disklar axborotni ancha tez saqlab qoladilar va tiklaydilar va katta sig’imga egadilar. Ular-sezgir qurilmadir. O’qish-yozish asoslari havoning 0.000001 qalinlikdagi dyumidadir. Shunchalik ingichkaki, tutun zarrasi, barmoq izi, chang yoki odamning sochi uchning talofatiga olib keladi. Uchning talafoti o’qish sathi- yozish uchi yoki uning sathidagi zarra magnitli diks sathi bilan aloqaga kirishganda sodir bo’ladi. Uchning talofati- qattiq diskning ishsiz bo’lib qolishi demakdir. Bu degani, diskdagi ayrim yoki barcha ma’lumotlar buziilb ketdi. 
Ichki Qattiq disk
Ichki qattiq disk qattiq disk sifatida mashhurdir, chunki u tizim modulining ichida joylashgan. Bundan dastur va katta ma’’lumotlar fayllarini saqlab qolish uchun foydlaniladi. Masalan, deyarli har bir mikrokompyuter o’zining amallari va Word, Excel singari bosh ilovalarni saqlab qolish uchun ichki qattiq diskidan foydlanadi. Ichki qattiq disk konteyner ichida muhrlangan bitta yoki bir nechta metal qattiq disklardan tashkil topgandir. Konteyner disklarni aylantiruvchi dvigatelni o’z ichiga oladi. Unda tanlov richagi, ma’lumotlarni yozib olish va ma’lumotlarni diskdan o’qib olish uchun qizil uchlar bo’ladi. Mikrokompyuterning tashqi tomonidan qaraganda, ichki qattiq disk tizimning SAV-faylidagi bosh panelining qismini eslatadi. Odatda, ichida 4 ta 3 ½-dyumlik oldinga va orqaga yurivchi richagli metallik qattiq disk bo’ladi.
HDD – kompyuterda, ma’lumotlarni saqlovchi xotira qurilmasidir. Bu so‘z ingliz tilidan olingan bo‘lib Hard Disk Drive(Qattiq disk) deb yuritiladi. Bu qurilmaning quyidagi boshqa nomlari ham mavjud: vinchester, vint, xard, qattiq disk.
Bu qurilma kompyuter ichida joylashgan bo‘lib, axborotlarni saqlash uchun ishlatiladi, vinchester ichidagi axborotlar, ma’lumotlar deb yuritiladi. Ma’lumotlar vinchesterda ma’lum bir fayl tizimlarida saqlanadi va fayl ko‘rinishida bo‘ladi.
HDD – kompyuter xotira qurilmasi bo‘lib, operativ xotiradan farq qiladi. Bu ikki xotira turini almashtirib yubormaslik kerak. Qattiq disk(HDD) energiyaga tobe qurilma hisoblanmaydi, operativ xotira energiya manbaiga bog‘liqdir. Bu degani tok mavjud bo‘lmasa, operativ xotiradagi barcha ma’lumotlar o‘chib ketadi, vinchesterdagi ma’lumotlar esa xotira qurilmasida turaveradi, lekin ikkala xotira qurilmasi ishlashi uchun elektr manbai zarurdir.
Qattiq disklar axborotni ancha tez saqlab qoladilar va tiklaydilar. Ular sezgir qurilmadir. O‘qish-yozish asoslari havoning 0.000001 qalinlikdagi dyumidadir. Shunchalik ingichkaki, tutun zarrasi, barmoq izi, chang yoki odamning sochi uchning talofatiga olib keladi. Uchning talafoti o‘qish sathi, yozish uchi yoki uning sathidagi zarra magnitli disk sathi bilan aloqaga kirishganda sodir bo‘ladi. Uchning talofati- qattiq diskning ishsiz bo‘lib qolishi demakdir. Bu degani, diskdagi ayrim yoki barcha ma’lumotlar buzilib ketdi deganidir.
Hozirgi kunda quyidagi firmalar qattiq disk ishlab chiqarish bilan shug‘ullanmoqda: Fujitsu, Hitachi America, Ins, IBM, Quantum corporation, Segate technology, Maxtor corporation, Storage technology corporation, Western digital corporation, Samsung.
Dastlabki vinchesterlar hali shaxsiy kompyuterlar yaratilmasdan oldin,1957 yil IBM tomonidan ishlab chiqilgan va u 5 Mb xotiraga ega bo‘lgan, daxshatli narx evaziga sotilgan. Dastlabki shaxsiy kompyuterIBM PC XT bo‘lib, u uchun 10 megabaytlik qattiq disklar yaratilgan.
Qattiq diskni sotib olayotganda quyidagi asosiy parametrlariga e’tibor bering:

1.