|
9 – Mavzu: Bugungi kun musiqasining, o’tmish musiqa san’ati bilan bevosita bog’liqligi.
REJA.
Mustaqillikdan so’ng xalqimizni ma’naviy yuksalishda
milliy musiqaning ahamiyati.
Milliy musiqani boy tarixini o’rganish va targ’ib etish
Maruza matni
O’sib borayotgan yosh avlodni ruhuy va ma’naviy jihatdan mustaqil hayotga tayyorlash, ularni ongini milliy va umuminsoniy qadriyatlar bilan boyitishda musiqa, san’at, makatablarining xizmati katta ekanligini alohida ta’kidlash o’rinlidir. Bu masalaga prezidentimiz I.A. Karimov ham o’z e’tiborini qaratayotganligi bejiz emas.
“Mustaqillikning dastlabki kunlaridanoq, deb yozadi Prezident I. A. Karimov, - ajdodlarimiz tomonidan ko’p asrlar moboynida yaratib kelingan g’oyat ulkan, bebaho ma’naviy va madaniy merosni tiklash davlat siyosati darajasiga ko’tarilgan nihoyatda muhim vazifa bo’lib qoldi. O’zlikni anglashni o’sishidan, xalqning ma’naviy sarchashmalariga, uning ildiziga qaytishidan iborat tabiiy jarayon” - deb hisoblaymiz.
Milliy madaniyatinmizning ulkan xazinasi bo’lgan musiqiy va qo’shiqchilik san’atining boy tarixini o’rganish va targ’ib etish muhim ahamiyatga egadir.
Ulug’ ajdodlarimiz musiqa va qo’shiqchilik san’atining inson shaxsini kamol toptirish, olijanob insoniy fazilatlarni tarbiyalashdagi ahamiyatiga yuksak baho berganlar. Musiqiy madaniyatning barcha turlari kishilarga badiiy – estetik zavq beribgina qolmay, balki ilmiy tushunchalar bilan ifodalash g’oyat mushkul bo’lgan olam sirlari haqida bilimlar beradi, hayot haqiqatini badiiy – estetik vositalar orqali idrok etishga yaqindan yordam beradi.
Inson borlig’ini, ma’naviy taraqqiyotini musiqa olamisiz tasavvur qilib bo’lmaydi. Insoniyat tarixida o’chmas iz qoldirgan barcha allomalar musiqa va qo’shiqchilik san’atining boy imkoniyatlaridan to’la foydalanishga, san’at orqali ma’anviy kamolot cho’qqilarini zabt etishga muvofaq bo’lganlar. Xalq milliy musiqa va qo’shiqchilik san’atida xalqimizning uzoq tarixi, orzu – armonlari, hayot haqidagi bilim va tasavvurlari mujassamlashgan. Har bir xalqning ma’naviy salohiyati, jahon madaniyati rivojiga qo’shgan hissasi uning musiqa madniyati bilan belgilanadi.
Vatan tarixi faqatgina voqyea va hodisalar tarixidan iborat emas, balki ma’naviy yuksalish tarixi hamdir. Hozirgi xalqimiz tomonidan asrab avaylab kelinayotgan va abadiylikka dahldor maqom musiqalari, xalq an’anaviy qo’shiqlari donishmand va ijodkor ajdodlarimizning buyuk kashfiyoti, ma’naviy komoloti sari tashlangan salmoqli qadamdir. Shu o’rinda mamnuniyat bilan ta’kidlash o’rinliki, o’zbek xalqining necha asrdan buyon bizgacha yetib kelgan musiqa madaniyati durdonalari mustaqillikdan keyin qayta to’liq tiklandi va notalshtirildi. Bizgacha yetib kelishida marhum ustozlarimizning o’rni beqiyosdir. Yuz yillar o’tgandan so’ng ham bu meros yangi-yangi ijrolar bilan to’ldirilib sayqallanib boraveradi va xalqimizning muqaddas boyligi bo’lib qolaveradi. Insoniyat ma’naviy taraqqiyotining muhim qonuniyatlaridan biri shuki, inson kamolotga erishib borgani sayin san’atning yaratuvchan qudratini tobora chuqurroq his eta boshlaydi. San’atkorning jamiyatda tutgan o’rni, ahvoli va san’atga bo’lgan munosabati jamiyat ma’naviy salohiyatining o’ziga xos mezoni sifatida baholanishi bejiz emasdir.
Mustaqillik yillarida ma’naviy qadriyatlarimizning tiklanishi, musiqiy madaniyatimizni yangi bosqichga olib chiqishda, o’tgan ulug’ ustozlarimizning ijodi va faoliyatini, ularning o’ziga xos va betakror ijrochilik mahoratini har tomonlama chuqur o’rganish va targib etish uchun katta imkoniyatlar yaratdi.
Xullas, mustaqil vatanimizni yanada ravnaq topishida ma’naviy barkamol shaxsni shakllantirish davlat siyosatining ustivor yo’nalishiga aylangan. Buni amalga oshirishda ma’naviyatimizning ajralmas qismi bo’lgan musiqiy madaniyatimizning o’rni beqiyosdir. Zero, musiqa, qo’shiq har doim xalqimizning jon ozig’i bo’lib kelgan . Ulug’ shoirimiz G’ofur G’ulom san’atni “Odamlarning teng yarmi, yuragi, joni” deb ta’riflagani bejis emas.
Do'stlaringiz bilan baham: |
