1-Mavzu: O`zbekiston milliy taraqiyotining yangi bosqichida fuqarolik jamiyatining shakllanishi va rivojlanishi

22-Mavzu: O`zbekiston respublikasi Konsitutsiyasida Xalqaro Huquq tamoyillarining aks ettirilishi va rivojlantirilishi
«O‘zbekiston — xalqaro munosabatlar subyekti» degan konstitutsiyaviy formula nafaqat O‘zbekiston Respublikasining hozirgi jahonda tutgan o‘rninigina emas, balki O‘zbekiston jahon hamjamiyatining ajralmas bir qismi, uning teng huquqli a’zosi ekanligini anglatadi. Bu kuyidagilarda kurinadi:

• birinchidan, O‘zbekiston suveren davlat sifatida faqat hozirgi xalqaro huquqning umum e’tirof etilgan tamoyillari va me’yorlari hamda o‘zi ishtirok etgan xalqaro shartnomalar qoidalari bilan bog‘liqdir va o‘zining roziligisiz boshqa xech qanday majburiyat yuklanishi mumkin emas;

  
  

• ikkinchidan, O‘zbekiston hududi ichida davlat hokimiyati cheklanmagan va xalqaro huquqdning boshqa biron-bir subyekti unta aralashishga xakli emas. Uning hududidan tashkarida esa hokimiyat boshqa manfaatdor davlatning roziligi bilangina amalga oshirilishi mumkin;

  
  

• uchinchidan, O‘zbekiston xalqaro huquqning boshqa subyektlari bilan diplomatik aloqalar o‘rnatish va ular bilan shartnomalar tuzish bilan bevosita davlatlararo munosabatlarda ishtirok etadi.

  
  

Mustaqillik yillarida O‘zbekiston jahonning 120 dan ziyod davlatlari bilan rasmiy diplomatik aloqalar o‘rnatdi. Toshkentda 35 mamlakatning elchixonalari ochildi va 19 xorijiy davlatlarning elchilari urindoshlik asosida O‘zbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilingan. Respublikada 88 xorijiy vakolatxonalar, 24 ta hukumatlararo va 13 ta xalqaro nodavlat tashkilotlar faoliyat ko‘rsatmokda.

Konstitutsiya asosida O‘zbekiston Respublikasini xalqaro munosabatlarning teng huquqli subyekti sifatida belgilovchi huquqiy asos yaratilgan. Kuyidagilar tashqi siyosat sohasida eng ahamiyatli hisoblanadi:

1. 1996 yildagi O‘zbekiston Respublikasi tashqi siyosatining asosiy tamoyillari to‘g‘risidagi Qonun;

   
   

2. 1992 yildagi Diplomatik vakolatxonalarning raxbarlarini tayinlash va chakirib olish tartibi to‘g‘risidagi Qonun;

   
   

3. 1992 yildagi Diplomatik unvonlar va darajalarni berish to‘g‘risidagi Qonun;

   
   

4. 1992 yildagi Xalqaro shartnomalar to‘g‘risidagi Qonun;

   
   

5. 1996 yildagi Konsullik Ustavi.

   
   

Tashqi iqtisodiy aloqalar sohasida kuyidagi qonun hujjatlari qabul qilingan:

1. 1992 yilda Xorijiy sarmoyalar to‘g‘risidagi Qonun;

   
   

2. 1994 yilda Xorijiy sarmoyadorlarning faoliyatlarini kafolatlash to‘g‘risidagi Qonun;

   
   

3. 2000 yilgi yangi taxrirdagi Tashqi iqtisodiy faoliyat to‘g‘risidagi Qonun.

   
   

O‘zbekistonning tashqi aloqalarini ta’minlovchi davlat organlari tuzilgan. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va Oliy Majlis depo‘tatlari umumxalq tomonidan mukobillik va ko‘ppartiyaviylik asosida saylandi, mamlakat hukumati to‘zildi. Tashqi ishlar vazirligi faoliyatining yunalishlari va vazifalari tubdan o‘zgartirildi. Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi va tashqi iqtisodiy faoliyat milliy Banki to‘zildi. Tashqi savdo firmalarining ixtisoslashgan tarmoqlari tashkil qilindi, 260 dan ziyod chet el firmalari, banklari va kompaniyalarining vakolatxonalari ochildi.