1-mavzu: “O‘zbek tili” fanining maqsadi va vazifasi, uni o‘rganishning ahamiyati. Davlat tili va yangi alifboni joriy etish to‘G‘risidagi qonunlar, ularning ijrosi reja

4-MAVZU: O‘ZBEK VA RUS (TOJIK) TILLARIDA BO‘G‘IN VA UNING TURLARI. BO‘G‘IN KO‘CHIRISH QOIDALARI. “MILLIY VA ZAMONAVIY BAYRAMLAR” MATNI.


Reja:

1. 
   Bo’g’in haqida umumiy ma’lumot.
   
2. 
   Ochiq bo’g’in nima?
   
3. 
   Yopiq bo’g’in nima.
   

1-topshiriq. Topshiriq. Matnni o‘qing. Yo‘limizdagi to‘siqlar Qadim zamonlarda bir podshoh saroyga keladigan yo‘l ustiga katta tosh qo‘ydirib, o‘zi nimalar bo‘lishini yashirin kuzatib o‘tirdi. Yurtning eng badavlat savdogarlari, eng kuchli karvonboshilar, saroy amaldorlari bir-bir kela boshladilar. Hamma toshning atrofi dan aylanib o‘tib, ichkariga kirdi. Aksariyati: “Xalqdan ko‘p soliq olib, yo‘llarga e’tibor qilmaydi”, – degan ro‘kachlar bilan shohdan noroziligini ovoz chiqarib gapirdi. Nihoyat, bir dehqon keldi. U saroyga meva va sabzavotlar olib kelayotgan edi. Yelkasidagi savatni yerga qo‘yib, xarsangtoshni bir amallab itara boshladi. Qo‘llari qonab, a’zoyi badani terga botdi. Lekin toshni yo‘l ustidan chetga chiqarishga muvaffaq bo‘ldi. (“Sharq hikoyat va rivoyatlari”dan)
2-topshiriq. Matnda ajratilgan so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘lib ko‘chi ring. Bo‘g‘inga ajratayotganda nimaga e’tibor berdingiz? Masalan: za-mon-lar-da 95-mashq. Ushbu hikmatlarni tinglang. Mazmuni yuqoridagi matnga mos kelmagan hikmatni ajratib, so‘zlarini bo‘g‘inga bo‘lib chiqing. 1. Yaxshilik qil – daryoga tashla: baliq bilar, baliq bilmasa, Xoliq bilar. (Maqol) 2. Har yaxshilik sadaqadir. (Hadisdan) 3. Sog‘ yuray desang, ozoda yur. (Maqol) 4. Umidsizlik uyin buzsang, umidingga yetarsan. (Maqol)
3-topshiriq. Matndan olingan so‘zlarning qaysilari xato yozilgan? Matnga tayanib to‘g‘rilang, barchasini bo‘g‘inga ajratib ko‘chiring. Zomonlarda, saroyga, podishoh, karvonboshilar, kuzatip, badavlat, sovdagarlari, ichkarga, solig‘, deqqon, sabzovot, harsang, itora boshladi, shoxdan, a’zoi badani, muvaffaq, amallab.
Munosabat bildiring. 1. Har qanday to‘siqni yengsa bo‘ladimi? Yoki gap to‘siqning hajmidami? 2. “Xohlagan imkoniyat qidiradi, xohlamagan – bahona” degan maqolni sharhlab ko‘ring. 3. To‘siqlarga uchrab qolsangiz, nima qilasiz: yengib o‘tasizmi, aylanib o‘tasizmi?