1-mavzu: Neft va gaz kimyosi fanini asosiy maqsad va vazifalari

Йш qayta ishlash sanoatining taraqqiyoti

O’rta asrlarda KavKaz orti va g’arbiy UKrainada neftni oddiy usulda haydab, undan engil qismini ajratib olinganligi bizga ma’lum.

1821—23 yillarda MozdoK shahrida aKa —uKa Dubinlar neftni xaydash uchun birinchi Kub qurilmasini ishga tushirdilar. AQSh da birinchi neftni qayta ishlash zavodi 1860 yidda ishga tushirildi. 1917 yilga Kelib BaKu rayonida 53 ta neftni qayta ishlash qurilmalari, Grozniyda 6ta, Oltiariqda 1ta ishlar edi. KeyinchaliK neftni ishlash bo’yicha Ko’plab Katta — Katta zavodlar qurila boshladi. Zavodlar asosan neft maxsulotlarini iste’mol qiluvchi rayonlarga yaqin joylarda quriladi. Farg’onada 1959 yilda yiriK neftni qayta ishlaydigan zavod ishga tushirildi. yiliga 8 mln. tonnaga yaqin neft qayta ishlanadi. Oltiariq zavodida neft yoqilg’i—yoqilg’i sxemasi bo’yicha, Farg’onada esa yoqilg’i —moy sxemasi bo’yicha ishlaydi. Hozirgi vaqtda Buxoro shahrida neftni qayta ishlash zavodi qurilib, ishga tushirildi. Bu zavodda gaz Kondensatidan turli mahsulotlar olinadi.

Hozirgi vaqtda respubliKamizda «Farg’ona neft qayta ishlash» sanoat birlashmasi mavjuddir. Bu birlashma Farg’ona va Oltiariq neftni qayta ishlash zavodlaridan iborat. Birlashmada yiliga 8 mln. tonnaga yaqin neft qayta ishlanadi. Oltiariq zavodida neft yoqilg’i—yoqilg’i sxemasi bo’yicha, Farg’onada esa yoqilg’i —moy sxemasi bo’yicha ishlaydi. Hozirgi vaqtda Buxoro shahrida neftni qayta ishlash zavodi qurilib, ishga tushirildi. Bu zavodda gaz Kondensatidan turli maxsulotlar olinadi.