1-Mavzu: Microsoft Windows operatsion sistemasi bilan tanishish

TCR(Transmission Control Protocol) protokoli - transport darajali protokol - u paketni tuіri etkazib berish uchun javob beradi.

Jismoniy dastur darajasi ma’lumotlarni takdim etish muammosini mustakil xal etuvchi amaliy dasturdan iborat.
Transport darajasi - ma’lumotni kompyuterdan kompyuterga etkazib berishni ta’minlaydi.
Tarmoklararo daraja - manzilgoxlar va marshrutlar buyicha ishlarni ta’minlaydi.
Tarmokka kirish darajasi - apparat interfeyslari va ushbu apparat interfeyslari drayverlaridir.

IR - adreslash.

IR protokoli uz ishini bajarish uchun axborotlar almashuvida ishtirok etuvchi kompyuterlarni bir xillashtirish kerak.

IR adreslariga misollar: 196.201.90.0
204.1.1.23
host - kompyuter adresi (IR - adres) mantikan ikki kismga bulinadi. Ulardan biri Network ID tarmok identifikatori, ikkinchisi esa Host ID uzel identifikatori deb yuritiladi.

Tarmok identifikatori Uzel identifikatori

Network ID

Host ID

Global tarmok uz Network ID identifikatoriga ega bulgan kuplab tarmoklarni birlashtirishi mumkin. Har bir tarmokda uz Host ID identifikatoriga ega bir kancha uzellar bulishi mumkin.

A sinfdagi adreslar umumiy foydalaniladigan katta tarmoklarda kullash uchun muljallangan. A sinfdagi tarmoklar 126ta bulishi mumkin, undagi mumkin bulgan uzellar soni esa, 224 bulishi mumkin - bu gigant tarmokdir. Bunday tarmoklar kam.


V sinfdagi adreslar urta ulchamdagi tarmokda (katta kompaniyalar, ilmiy-tekshirish institutlari, universitetlar tarmoіi) foydalanish uchun muljallangan. V sinfdagi tarmoklar soni 16.000, undagi uzellar esa 65.000 tani tashkil etadi.


S sinfdagi adreslar tarmokda uncha kup bulmagan kompyuterlar bilan ishlashga muljallangan (uncha katta bulmagan firma va kompaniyalar tarmoіi). S sinfdagi tarmok 2.000.000 ta, undagi uzellar soni esa 255dan kam buladi.

D sinfdagi adreslar kompyuterlar guruxiga murojaat kilish uchun foydalaniladi. E sinfdagi adreslar esa, zaxiralangan D sinflar va E sinflar - guruxli va maxsus tarmoklardir.

Birinchi bayt buyicha IR adreslar tarmoklar sinfni aniklaydi. Agar 1-bayt kiymati 1dan 126gacha bulsa, u A sinfdagi tarmokka tegishli:

1. 
   127-191-V sinfdagi tarmok;
   

1. 
   192-223-S sinf tarmoіi.
   

Кolganlar - D va E sinfga mansub. Tarmok nomerlarini taksimlaydigan xalkaro tashkilot mavjud. Tarmok ma’muri tarmok uzeli nomerini belgilaydi.

Global kompyutеr tarmog`i. Intеrnеtning yaratilish tarixi.
Bu еrda Intеrnеtning paydo bo`lish tarixiga qisqacha to`xtalib o`tamiz.

• 
  1838 – birinchi tеlеgraf yaratildi.
  
• 
  1943 – birinchi kompyutеr yaratildi.
  
• 
  1957 – birinchi sun'iy yo`ldosh uchirildi.
  
• 
  1958 – ARPA – (Advanced Research Projects Agency) ilg`or izlanishlar agеntligi tuzildi.
  
• 
  1962 – Intergalactic Network – Galaktikalararo tarmoq loyihasi boshlandi. Maqsad dunyoning ixtiyoriy nuqtasidan ma'lumotlarni ola bilish.
  
• 
  1969 – ARPA net – 4 ta kompyutеrni birlashtiruvchi tarmoq ishga tushdi.
  
• 
  1971 – tarmoqda 14 ta kompyutеr. FTP – File Transmission Protocol (fayl uzatish protokoli) qabul qilindi.
  
• 
  1972 – Larry Roberts tomonidan elеktron pochta uchun birinchi dastur yaratildi.