1-mavzu: Menejmentning nazariy asoslari

Boshqarish tamoyili — harakat uchun umumiy tavsiyalar va qaror qabul qilishni ifoda etadi.

• Boshqarish tamoyili — harakat uchun umumiy tavsiyalar va qaror qabul qilishni ifoda etadi.
• G. Emmerson tamoyillari:
• Aniq qo‘yilgan maqsad.
• Iqtisodiy yondashuv.
• Mutaxassislarni jalb qilish.
• To‘la nazorat va hisob-kitob.
• Jarayonlarni sozlash.
• Iqtisodiy me’yorlar.
• Sharoit bilan ta’minlash.
• Operatsiyalarni standartlash.
• Unumdorlikni rag‘batlantirish.

A. Fayol tamoyillari:

• A. Fayol tamoyillari:
• Qaror uchun javobgarlik.
• Yakkaboshlik.
• Boshqarishda iyerarxiya.
• Shaxsiy manfaatlarni umumiy manfaatlarga bo‘ysundirish.
• Ixtisoslashuv.
• Intizom.
• Rag‘batlantirishni o‘rinliligi.
• Mehnat haqidan qoniqish.
• Xodim ishini mehnatga muvofiqligi.
• Xodimning doimiyligi.
• Tashabbusni rag‘batlantirish.
• Manfaatlar umumiyligi.

F. U. Teylor tamoyillari:

• F. U. Teylor tamoyillari:
• F. Teylor boshqarishni «aniq bilish, nima qilish kerak va buni qanday qilib puxta va arzon usulda bajarish san’ati» deb baholagan. F. Teylor boshqarish vazifasini quyidagi guruhlarga ajratadi:
• Maqsadni tanlash.
• Vositani tanlash.
• Vositani tayyorlash.
• Natijani nazorat qilish.
• Ishchini ilmiy tanlash.
• Ishchini ilmiy o‘qitish.
• Ishni ixtisoslashuvi.
• Ish xohishini qo‘zg‘atish bo‘yicha motivlarning muhimligi.
• Boshqaruvchi va xodim mehnati javobgarligini to‘g‘ri taqsimoti.

M. Veber tamoyillari:

• M. Veber tamoyillari:
• Aniq mehnat taqsimoti, yuqori malakali mutaxassislar shakllanishiga olib keldi.
• Boshqarishning iyerarxiya darajasi, bunda pastki daraja yuqoridan nazorat qilinadi va unga bo‘ysunadi.
• Vazifalarni sozlash va bir xil vazifalarni bajarishni ta’minlaydigan umumrasmiy qoida va standartlar o‘zaro bog‘liq umumiy tizimining mavjudligi.
• Subyektiv xatolar samaradorligini pastlatuvchi rasmiy shaxslarni rasmiy mustaqilligini kamaytirish.
• Ishga malaka talabi asosida ishchini yollash.