1-Mavzu: Mеhnаtgа хаq to’lаsh bo’yicha ijtimоiy sug’urtа vа hisоbdоr shахslаr bilаn hisоb kitоblаr. Reja

Reja:

1. 
   Kapital, rezervlar va taqsimlanmagan foydani hisobga olishning vazifalari
   
2. 
   Тurli mulkchilik shaklidagi korxonalarda ustav kapitalini shakllantirish xususiyatlari
   
3. 
   Ustav kapitalining shakllanishi va foydalanilishi hisobi
   

Bozor iqtisodig’ti sharoitida yangi tashkil etilag’tgan korxonalar o’z moliyaviy va moddiy resurslarini mustaqil shakllantiradi. Bunday resurslar, odatda, korxona ta’sischilari tomonidan o’z xususiy mulklarini ustav kapitaliga ulush sifatida qo’shish bilan yaratiladi.
Ustav kapitali - huquqlar va imtig’zlar olish uchun korxona muassislari tomonidan ta’sis hujjatlariga muvofiq qo’shilgan (to’langan) hamda korxonaning xo’jalik faoliyatini amalga oshirish uchun zarur bo’lgan moddiy boyliklar, pul mablaG’lari va xarajatlar majmuidir.
Ustav kapitalini tashkil qilish amaldagi qonunlar va ta’sis hujjatlari asosida amalga oshiriladi.
Ustav kapitaliga hissa shaklida qo’shiladigan moddiy va nomoddiy aktivlar ta’sischilar kelishuviga g’ki yuridik shaxs ijroiya organining qaroriga ko’ra baholanadi va hisobga olinadi.
Barcha mulk shakllaridagi korxonalarda kapital, rezervlar va taqsimlanmagan foyda bo’yicha buxgalteriya hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:

• 
  Ustav kapitalini shakllanishi va undan foydalanishni nazorat qilish;
  
• 
  Korxona muassislari, kapitalning shakllanish bosqichlari va aksiyalar turlari bo’yicha axborot to’plash;
  
• 
  Ustav kapitalining holati va harakati xususida hisobot tuzish bo’yicha ma’lumotlar olishni ta’minlash;
  
• 
  Qo’shilgan kapital hamda rezerv kapitalining shakllanishi bilan boG’liq muomalalarni o’z vaqtida hisobda aks ettirish;
  
• 
  Korxona sof foydasining shakllanishi va uning taqsimlanishini o’z vaqtida hisobga olish hamda nazorat qilish.
  

Bugungi kunda respublikamizda turli mulkchilik shaklidagi korxonalar o’z faoliyatlarini amalga oshirib kelmoqda. Bularga davlat mulki shaklidagi, aksiyadorlik jamiyati shaklidagi, ma’suliyati cheklangan jamiyat shaklidagi, qo’shma korxona shaklidagi va boshqa korxonalar kiradi.