1-mavzu Mavzu: Ma’lumot toifalari va ular bilan ishlash

Ko’rsatkichli toifa 
Ko’rsatkichlar ma’lumotlarni emas, balki bu ma’lumotlar joylashgan 17 xotiradagi 
manzilni o’zida saqlaydi. Ko’rsatkichlar xotirada bor yo’g’i 4 bayt joyni egallab, u 
ko’rsatayotgan ma’lumotlar ancha katta joyni egallagan bo’lishi mumkin. C++ da o’zgaruvchini 
ko’rsatkichli toifada e’lon qilish uchun o’zgaruvchi nomidan oldin * belgisi qo’yiladi. Har bir 
o’zgaruvchining toifasi bilan e’lon qilingani kabi ko’rsatkichli o’zgaruvchilar ham ma’lum bir 
toifa bilan e’lon qilinadi. Bunda ko’rsatkichli o’zgaruvchining toifasi – shu ko’rsatkich 
ko’rsatayotgan xotira yacheykasidagi ma’lumotning toifasi bilan bir xil bo’lishi kerak. Masalan, 
int a=1 bo’lsin. Ushbu o’zgaruvchining adresini o’zida saqlovchi b ko’rsatkichli o’zgaruvchini 
e’lon qilishda ham int toifasi ishlatiladi, ya’ni 
int *b
. Endi bunday toifadagi o’zgaruvchiga a 
o’zgaruvchining adresini o’zlashtirish uchun a ning oldiga 
& 
- adres operatorini qo’yish zarur, 
ya’ni 
b=&a
.
Laboratoriyani bajarish bo’yicha qo’llanmalar: 
Butun toifa uchun 
Berilgan m va n butun sonlari ustida quyidagi arifmetik amallar bajarish dasturini ko’rib 
chiqaylik: m+n, m-n, m*n.
#include  
using namespace std; 
int main() 
{ int m,n; 
cin>>m>>n; 
int k1=m+n; 
int k2=m-n; 
int k3=m*n; 
cout<
system("PAUSE"); } 
Haqiqiy toifa uchun 
Bir metr taxminan 3.28 futga teng bo’ladi. Biz o’zgaruvchilarni haqiqiy toifada e’lon 
qilamiz. Foydalanuvchi kiritgan fut birligini metrga aylantirish dasturi tuzilsin. 
#include  
using namespace std; 
int main() { 
double f; //uzunlikni futda ifoda etadi 
double m; // metrga o'tkazish natijasini o'z ichiga oladi 
cout << "Uzunlikni futlarda kiriting:"; 
cin >> f; 
m = f/3.28; 
cout << f << "fut " << m << " metrni tashkil qiladi."; 
return 0; }