1-mavzu. Matrisalar va determinantlar

Axborot manbalari
1. http://lib.nuu.uz/ – O‘zbekiston Milliy universiteti elektron kutubxonasi
2. http://www.intuit.ru
3. http://www.ziyonet.uz
4. http:// www.a-geometry.narod.ru
5. http://allmath.ru/highermath
6. http://www.msu.ru/
1-ta’rif. Matritsa deb m ta satr va n ta ustunga ega boʻlgan toʻrtburchakli sonlar jadvaliga aytiladi va quyidagicha belgilanadi:
1.1. Matrisalar haqida tushuncha
Matritsalar yordamida iqtisodiy jarayonlarning o’zaro bog’liqligini kompakt formada ifodalash qulay.
Quyidagi jadvalda iqtisodiyotning tarmoqlari bo’yicha resurslarning taqsimlanishi berilgan bo’lsin:

Resurslar	Iqtisodiyot tarmoqlari
	Sanoat	Qishloq xo’jaligi
Elektr energiyasi resurslari	7.3	5.2
Mehnat resurslari	4.6	3.1
Suv resurslari	4.8	6.1

Bu resurslar taqsimotini kompakt formada matritsaviy ko’rinishda quyidagicha yozish mumkin:
(1xn) oʻlchamli matritsaga satr matritsa, (mx1) oʻlchamli matritsaga esa ustun matritsa deyiladi, ya’ni
2-ta’rif. Agar A va B matritsalarning barcha mos elementlari oʻzaro teng boʻlsa, bunday matritsalar teng matritsalar deyiladi va A = B koʻrinishda yoziladi.
3-ta’rif. Agar A matritsaning ustunlar soni B matritsaning satrlari soniga teng boʻlsa, A matritsa B matritsa bilan zanjirlangan matritsa deyiladi.
4-ta’rif. Ham satrlar soni, ham ustunlar soni n ga teng boʻlgan, ya’ni oʻlchamli matritsaga n - tartibli kvadrat matritsa deyiladi.