1-mavzu: “Marketing” fanining predmeti, mazmuni va vazifalari

1.2.2. Hozirgi davrda marketing holati

Xozirgi davrda jahoniqtisodiyotida sanoat davri axborot davriga о‘rin bо‘shatib bermokda. Bu davrda AQSH, Yaponiya, Germaniya va boshqa Yevropa mamlakatlariga yetib keldi. Singapur, Tayvan, Janubiy Koreya unga juda yakin. Tez о‘zgaruvchan bozor sharoitlari, narxsiz raqobat usullarining rivojlanishi, ishlab chiqarish yuksak darajada chaqqon moslashuvchan, yakka iste’molchiga mо‘ljallangan, xajmi kichik bozor sohalari, bozor segmentlari va ayrim “suqmok”larning kо‘pligi unga xos xuxusiyatlardir. Ayni paytda ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi shunday darajaga yetdiki, bir bozorning oralik segmentlarida bush makon juda kam koladi. Natijada bozor raqobati yanada shiddatli tus oladi. Ammo bu jarayon narx omili negizida emas, balki raqobatning anada takomillashgan usul va shakllari paydo bо‘lishi natijasida yuz beradi.

Tovarning “xayotiy sikli” misli kо‘rilmagan darajada qisqaradi. Xozirgi davrda yetakchi yapon elektron firmalari bozorga о‘rtacha har uch oyda bir marta mikrosxemalarning yangi tо‘rini chiqaradi. Mahsulotlar assortimentning xilma-xilligi ortdi, bir xil buyumlarni kо‘plab ishlab chiqarish kamaydi, ya’ni tо‘p-tо‘p qilib uyub tashlash tajribasidan voz kechilmokda. Tovar sifatiga ega bulgan tovarlar mazmuni о‘zgardi. Endi yaxshi mahsulotchiqarish bilangina ish bitmaydi, raqobatga dosh berish uchun sotuvdan keyingi darajasini, firma kо‘rsatadigan kushimcha xizmatlar sifatini tubdan yaxshilash zarur.

Korxonalar xarajatlarini oddiy kamaytirish yо‘llarini uylabgina qolmay, ayni paytda tovarlarni sotish va о‘tkazish, daromadlarni muttasil kо‘paytirish sohalariga kо‘prok e’tibor berishga majbur. Mahsulot sotishga yangi bozorlar, muayyan afzalligi tufayli mahsulotо‘ziga jalb etadigan yangi xaridorlarni qondirish lozim. Bu ishlarni xozirgi zamon marketingiga tayanibgina amalga oshirish mumkin. Korxonaning omon kolishi iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy, konyunktura-tijorat, ijtimoiy va boshqa axborotlarni uz vaqtida olishi kabi omillardan ustalik bilan foydalanish natijasida ta’minlanadi.