1-мавзу. “Макро ва микроиқтисодиёт” фанининг предмети ва мазмуни Режа

---

1-мавзу. “Макро ва микроиқтисодиёт” фанининг предмети ва 
мазмуни 
Режа: 
1. Чекланган ресурсларни тақсимлашнинг бозор механизми. Бозор ва 
унинг вазифаси.
2. “Макро ва микроиқтисодиѐт” фаннинг предмети, вазифаси ва 
ўрганиш усуллари. 
3. Асосий макроиқтисодий муаммолар. Уй хўжаликлари, фирмалар, 
давлат ва ташқи дунѐ макроиқтисодиѐт субъектлари сифатида.
4. Доиравий айланиш модели. “Даромадлар-харажатлар” ва “ресурслар-
маҳсулотлар” оқими.
5. Макроиқтисодий моделлар. Эндоген ва эгзоген ўзгарувчилар. Ёпиқ ва 
очиқ иқтисодиѐт.
Таянч сўз ва иборалар: микроиқтисодиёт, макроиқтисодиёт, 
эҳтиёж, 
ресурс, 
муқобил 
қиймат, 
ижтимоий 
неъмат, 
бозор, 
оптималлаштириш, макроиқтисодиёт, ресурслар, товарлар, хизматлар, 
даромадлар, харажатлар, трансфертлар, солиқлар, ресурслар бозори, 
истеъмол бозори, макроиқтисодий модел, эндоген ўзгарувчилар, экзоген 
ўзгарувчилар, уй хўжалиги, фирмалар. 
 
1. Чекланган ресурсларни тақсимлашнинг бозор механизми. Бозор ва 
унинг вазифаси. 
Иқтисодиѐтнинг бозор муносабатларига ўтиши билан жамиятда бозор 
иқтисодиѐтининг амал қилиш механизмини, турли мулкчиликка асосланган 
корхоналарнинг (фирмаларнинг) хўжалик юритиш фаолиятини, уларнинг 
бозор шароитидаги ҳаракатини, чекланган ишлаб чиқариш ресурсларидан 
оқилона фойдаланиш йўлларини ва шу асосда уларни самарали фаолият 
юритишларини ўргатувчи билимга бўлган эҳтиѐж ортиб боради. Бу 
масалаларни ҳал қилишда “Микроиқтисодиѐт” фанининг аҳамияти катта, 
чунки бу фан иқтисодиѐт фанининг таркибий қисми бўлиб, у корхоналар, 
фирмалар, бирлашмалар, уй хўжаликлари ва бозор иқтисодиѐти шароитида 
мамлакат иқтисодиѐтининг қуйи қисмида амал қиладиган барча бозор 
субъектларининг фаолиятини кенг миқиѐсда таҳлил этиш асосида тегишли 
хулосалар чиқариб, қарорлар қабул қилиш имконини яратади. 
Микроиқтисодиѐт фанида бозор иқтисодиѐти субъектлари фаолиятига 
бевосита таъсир этувчи талаб ва таклиф, фойдалилик ва истеъмолчиларнинг 
бозодаги нархларга муносабати, ишлаб чиқариш харажатлари ва маҳсулот 
баҳоси, рақобат шакллари, ишлаб чиқариш омиллари ва улардан оқилона 

---

фойдаланиш йўллари, умумий мувозанат ва давлатнинг бозорни 
бошқаришдаги роли ва шу каби қатор бошқа масалалар ўрганилади. 
Замонавий иқтисодий назария таркибий жиъатидан 2 катта бўлимга 
ажратилади: Микро иқтисодиѐт ва Макро иқтисодиѐт.