1-Мавзу. "Корхоналарни ривожлантириш стратегияси" фанининг

Иккинчи босқич. 1995-1997 йиллар иқтисодий шароитларнинг 
ўзгариши ва юридик шахсларга солиқ юкини камайтиришга бўлган 
харакатлар.
1994 йил 30 ноябрда “Юридик шахслардан ундириладиган 
солиқлар миқдорини камайтира бориш ва ишлаб чиқаришни 
солиқлар орқали рағбатлантириш тўғрисида”ги қабул қилинган 
фармонга асосан 1995 йил 1 январдан бошлаб корхоналар ҳар бир 
фоиз маҳсулот ишлаб чиқаришни кўпайтирганларида 0,3 фоиз 
фойдага солиқ ставкаси камайтирилган эди. Бунги кунда солиқ 
тизими тубдан ўзгарди.
Иқтисодиётни барқарорлаштириш ва тузилмавий жиҳатдан 
қайта қуриш солиқлар тизимини ислоҳ қила боришни талаб этади. 
Кўплаб корхоналар ва ташкилотларни фойдага солиқ тўлашдан 
даромадга солиқ тўлашга ўтказилди. Унинг ўртача ставкаси 37 фоиз 
қилиб белгиланди. Солиқ тўловчилар учун имтиёзлар тизими кўзда 
тутилди. 1995 йилдан бошлаб солиқлар тизимини бир хиллаштириш 
ишлари бошлаб юборилди. Бир қатор кам самарали солиқлар бекор 
қилинди. Буларга: республика ташқарисига олиб чиқариладиган хом-
ашё ресурслари учун солиқ, ҳисобланган амортизациядан 30 фоизли 
бюджетга тўлов ва бошқалар. Жамоа хўжалиги аъзолари ва халқ 
хўжалигининг бошқа соҳаларида ишлаётганлар учун солиққа 
тортишнинг ягона тартиби ўрнатилди. Яъни, жамоа хўжалиги 
аъзолари меҳнатига ҳақ тўлаш фондини солиққа тортиш бекор 
қилинди ва уларга нисбатан фуқаролар даромад солиғи тўғрисидаги 
қонун тадбиқ этилди ва қишлоқ хўжалик ходимлари ҳам солиқни 

---

330 
колхоз эмас ўзи тўлайдиган бўлди. Фуқаролар даромадига 
солинадиган солиқ шкаласи ўзгартирилди.
Сармоядорлар учун рағбатлантиришлар солиқ тизимининг 
барқарорлашувига ёрдам берди. 1996 йилнинг 1 январгача рўйхатдан 
ўтган хорижий сармоялар иштирокидаги корхоналарга солиқлар 
тизимида даромад ёки фойдани солиққа тортишни танлаш ҳуқуқи 
тақдим этилди, бошқа барча хўжалик юритувчи субъектлар 
даромадга солиққа ўтказилган эди.