1-мавзу. Кириш. Яримўтказгичларнинг оптик хусусиятлари



Download 222,31 Kb.
bet1/4
Sana29.04.2022
Hajmi222,31 Kb.
#589771
  1   2   3   4
Bog'liq
1-маъруза


1-мавзу. Кириш. Яримўтказгичларнинг оптик хусусиятлари.

Режа:
1. Кристалларда ёруғликнинг ютилиш механизмлари.


2. Яримўтказгичларда ютилиш жараёнлари.
3. Хусусий ютилиш, киришмавий ютилиш, экситон ютилиш, эркин заряд ташувчиларда ютилиш.


1. Кристалларда ёруғликнинг ютилиш механизмлари.
Кристалларда оптик ҳодисалар ўз ичига кўп жараёнларни олади. Бу кристалларга тушаётган ёруғлик спектрининг кристалл юзасидан қайтиши (бу яримўтказгич сирт ҳолатига жуда боғлиқ), ёруғликнинг ҳажм бўйлаб ўтиб кетиши (бу эса кристалл энергетик соҳалар тузилиши намуна қалинлиги билан боғлиқ) ҳамда ёруғликни кристалл ҳажмида ютилиш жараёнларидир. Бу жараёнлар ўрганилаётган кристаллнинг энг асосий фундаментал параметрларидир. Улар материалларнинг энергетик соҳалар тузилиши ва таъқиқланган соҳадаги мавжуд энергетик сатҳ табиати ҳақида тўла маълумот берибгина қолмай, шу кристалл материалининг оптик ҳамда фотоэлектрик асбоблар яратишдаги функционал имкониятларни очиб беради.
Кристалл юзасига тушаётган ёруғлик интенсивлиги (I0) сиртдан қайтадиган (Iқ), кристаллга ютиладиган (Iю) ва кристаллдан ўтадиган (Iў) ёруғликлар йиғиндисидан иборат:

Материалларнинг хоссаларини одатда Iқ, Iю, ва Iў ларга мос ҳолда қайтиш коэффициенти (R), ютилиш коэффициенти (α) ва ўтиш коэффициенти (T) деб белгилаш мумкин бўлади:
, ,
Бугер - Ламберт қонунига асосан кристалл юзасига тушган ёруғлик интенсивлиги кристаллда ютилади ва унинг миқдори кристалл қалинлигига экспоненциал қонун билан камайиб боради.

Бунда α – ютилиш коэффициенти деб аталади ва унинг бирлиги см-1. Бу муносабатга кўра қайтган ёруғлик интенсивлигидан қолган қисми нинг қиймати e марта камайиши учун керак бўлган кристалл қалинлиги (Δd) нинг тескари қиймати бўлади, яъни Δdфотонларнинг эркин югуриш йўли ҳисобланади.
Бунда:

га тенг бўлади. N – ҳажм бирлигидаги фотонни ютувчи атомлар миқдори, S - фотонни ютувчи атомнинг ютиш юзаси. Одатда унинг қиймати S~10-17см2.

Download 222,31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish