1 мавзу Кириш. Физик кимёвий тахлилнинг асосий тушунчалари

Кўрилган системалар миқдорий ҳисоб олиб боришга имкон берадиган иккита мухим хоссага эга.

Биринчи қоида бирлаштирувчи туғри чизиқ қоидаси: система фигуратив нуқтаси, ва уни икки таркибий қисмлари (фазалари)ни фигуратив нуқталари бир тўғри чизиқда ётади.
Масалан, (2-расм) системани Р нуқтаси ва бу системани таркибий қисмлари: туйинган эритма L₁ ва қаттиқ туз S₁ битта тўғри чизиқ L₁ S₁ да ётади.
Диаграммани иккинчи қоидаси-ричаг қоидаси. Системада ҳосил бўладиган икки таркибий қисмлар миқдорлари система фигуратив нуқтасидан таркибий қисмлар фигуратив нуқтасигача бўлган узунликларга тескари пропорцианал.Масалан: m₁ таркибли система изотермик буғлатилса, қолган система таркиби P нуқтага сурилади. Қолган P система оғирлигини, буғланган сув миқдорига нисбати (Р қолган эритма миқдори / Е бўғланган Н₂О миқдори).Е m₁/m₁Р нисбати тенг.
Қолган P системадаги қаттиқ фаза S₁ нинг эритма миқдори L₁ га нисбати (S ₁ қаттиқ фаза миқдори / L₁ эритма миқдори
L₁Р/PS₁ га тенг.
Ричаг қоидасидан системанинг материал балансини чиқариш мумкин.Масалан: m₃ система учун, қаттиқ фаза оғирлигини Q қ; тўйинган эритма оғирлигини - Q т.э ; системадаги туз миқдорини,-m%-m (абцисса ўқида m₃ нуқта):Тўйинган эритмадаги туз миқдорини l, % (абцисса ўқидаги L₃ нуқта) ҳарфлари билан белгилаб олсак, қуйидаги материал баланс тенглигини туза оламиз:
m(Q т.э. + Qк )/100 = LQт.э. /100 + Q к

Тенгламанинг иккала томони ҳам системадаги тузнинг умумий миқдорини кўрсатади.Бу тенгламадан :

Q_т.э = (100-m)/(m-l)
Q_қ

Бирлаштирувчи тўғри чизиқ қоидаси тўғри чизиқли координаталарда ифодаланган барча диаграммалардаги изотермалар учун ўринли.

Ричаг қоидаси (оғирлик маркази) барча компонентлар йиғиндиси доимий қийматларга эга бўлганда ўринли.