1-mavzu: kirish. Fanning rivojlanishi reja: Organik kimyoning rivojlanishi

A.M.Butlerov  «organik  birikmalarning  kimyoviy  tuzilish»  nazariyasining 

asosiy  g’oyalarini  1861-yilda  Shpeyerda  tabiatshunoslarning  qurultoyida 

«ximiyaviy  moddalarning  tuzilishi»  haqidagi  ma’ruzasida  quyidagicha  bayon 

qilgan: 

1. Organik modda molekulasidagi atomlar tartibsiz joylashgan emas, balki ular 

bir-biri  bilan  o’z  valentliklariga  muvofiq  ravishda,  ketma-ketlikda,  ma’lum  bir 

izchillikda  bog’langanlar.  Molekulada  atomlarning  bunday  izchillikda  birikishi 

kimyoviy tuzilish deyiladi.  

2. Organik moddalarning fizik va kimyoviy xossalari uning molekulasi tarkibiga 

qanday  atomlar  va  qancha  miqdorda  bo’lishigagina  emas,  balki  ularning  o’zaro 

qanday joylashganligiga ya’ni kimyoviy tuzilishiga ham bog’liqdir. 

---

 

 

Tuzilish  nazariyasining  bu  qoidasi,  organik  kinyoda  keng  uchraydigan 

izomeriya hodisasining mohiyatini tushuntirib beradi.