1-mavzu: kirish. Fanning rivojlanishi reja: Organik kimyoning rivojlanishi



Download 332,82 Kb.
Pdf ko'rish
bet12/27
Sana20.06.2021
Hajmi332,82 Kb.
#71596
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   27
Bog'liq
1-mavzu-конвертирован (1)

benzoil  radikali 

–C

6

H

5

CO-

  bo’lgan  benzoil  aldegidini 



C

6

H

5

CHO

;  benzoy 

kislotani 

– C

6

H

5

COOH

 benzoil xloridni 



C

6

H

5

COCl

 va boshqalarni ajratib oldi va 

ularning tarkibida o’zgarmaydigan 

–C

6

H

5

CO-

 gruppaning borligini aniqladi. 

Ko’pchilik  kimyogarlar  organik  moddalar  reaksiyaga  kirishib,  boshqa 

moddalarga  aylanganida  ularning  molekulalaridagi  ma’lum  bir  atomlar 

gruppalarining o’zgarmasligini kuzatdilar. M-n: 

H

3

C−CH

2

−OH + [O] → H

3

C−COH + [O] → H

3

C−COOH 

      etil spirt                   sirka aldegid               sirka kislota 

Ushbu  reaksiyada 



«CH

3

−»

  gruppa  o’zgarmay  qoladi.  Bunday  atomlar 

gruppasi  «radikallar»  deyilib,  organik  moddalar  radikallardan  tashkil  topgan, 

degan  fikr  paydo  bo’ldi.  Shu  tufayli  1815-yilda  L.Gey-Lyussak,  1823-yilda 



F.Vyoler  va  1832-yilda  Y.Libix  organik  moddalarni  bir  sistemaga  solish 

maqsadida «radikallar» nazariyasini ilgari surdilar. Bu nazariyaga ko’ra radikallar 

organik  moddalarda  atom  vazifasini  bajaradi.  Hech  qanday  kimyoviy 

o’zgarishlarga  uchramaydi.  O’sha  vaqtda    organik  birikmalarning  radikallarga 

qarab  gruppalarga  ajratilishi  organik  kimyoning  oz  bo’lsa-da,  rivojlanishiga  yo’l 

ochib  berdi.  Ammo  radikallar  nazariyasining  amal  qilishi  uzoqqa  bormadi. 

Keyinchalik, 

radikallardagi 



H-

atomlarining 

ham 

reaksiyaga 



kirishishi 

isbotlangandan so’ng, bu nazariya o’z kuchini yo’qotdi.   

Organik  birikmalarga  xlorning  ta’sirini  o’rgangan  Dyuma  radikallarning 

kimyoviy  jarayonlar  vaqtida  o’zgarishlari  mumkinligini  isbotladi,  ya’ni  sirka 

kislotaga  xlorning  ta’siri  natijasida  metil  radikalidagi  vodorodlar  xlor  bilan 

almashinishi mumkinligini ko’rsatdi: 

 

 

 



 

Shundan  so’ng  1840-1854-yillarda  radikallar  nazariyasining  o’rniga 

ko’proq  takomillashgan  hamda  katta  tajriba  natijalariga  asoslangan  tiplar 

 


Download 332,82 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish