1-Mavzu: “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining predmeti va uslublari. “Iqtisodiyot nazariyasiga” faninga kirish

Adam Smit 1776-yilda “Xalqlar boyligining tabiati va sabablari tog‘tisidagi tadqiqot “ asarini yozadi.

2-Mavzu : Iqtisodiy tizimlar va doiraviy aylanishlar.

Har bir davrda va Makonda amal qilayotgan iqtisodiy munosabatlar majmuasi , iqtisodiyotni tashkil qilish shakllari , xo‘jalik mexanizmi va iqtisodiy muassasalar bilan birgalikda iqtisodiy tizimini tashkil qiladi.

Iqtisodiy tizim qaysi tovarlarni ishlab chiqarilishini, qanday ishlab chiqilishini, kimlar ularni harid qilishini , tovar ayir boshlovchi qanday amalga oshirishni va texnologik muvaffaqaiyatga qanday erishish mumkinligini belgilab olishi kerak.

3-Mavzu: Mulk , tovar va pul
MULK- birorta narsaga, mulkka egalik qilish; ega bo'lish; mulk, mol-mulk, ko'chmas mulk. Mulkchilik kishilar o'rtasida ishlab chiqarish vositalari va mehnat mahsulini o'zlashtirish yuzasidan paydo bo' lgan mulkiy munosabatlardir. Mulkning obyekti fuqaro yaratgan moddiy va madaniy boyliklar, tabiat boyliklari, intellektual mehnat mahsuli va mehnat qobiliyati hisoblanadi. Jamiyatda mulk turli shakllarda namoyon bo'lishi mumkin: xususiy, jamoa, davlat, aralash mulk va hokazo.
Mulk- turli tuman obyektlarni muayyan subyektga tegishli ekanligini anglatadi
Tovar- bozorda oldi-sotdi orqali ayirboshlanadigan mehnat mahsuli. Tovar shunday mahsulotki, u ishlab chiqaruvchilarning emas, balki boshqalarning talab-ehtiyojini qondirish uchun yaratiladi. Shu sababli u ayirboshlanadi. Tovar moddiy shakldagi mahsulot bo'lishi shart emas, xizmatlar ham tovar shakliga kiradi. Turli moddiy shakldagi aqliy mehnat mahsuli, ilmiy-texnikaviy g'oyalar va ishlanmalar, nomoddiy shakldagi xizmatlar (davolash, o'qitish, muzika, raqs ijro etish, qo'shiq kuylash kabilar) har xil qiymatli qog'ozlar (aksiya, obligatsiya, sertifikat, valyuta) ham tovar bo'ladi. Tovar bozorda pul vositasida ayirboshlanadi.
Pul- hamma tovarlar va xizmatlar ayirboshlanadigan, umumiy ekvivalent bo'Igan maxsus tovar, bozor iqtisodiyotining asosiy vositasi. Pul bozor yuzaga kelishi va rivojlanishining mahsulidir. Pul kelib chiqish tarixi va tabiatiga ko'ra 3 xil xususiyatga ega: a) hamma narsaga ayirboshlanadigan muhim xarid vositasi; b) boylik timsoli; c) mehnatni qiymat shaklida o'lchab boradigan vosita.