1-мавзу: «иионинг жамо¬ат тартибини саќлаш ва жамоат хавфсизлигини таъмин¬лаш фаолияти¬ни бош¬ќариш» ўќув курси¬нинг пред¬мети, вазифаси ва тузилиши

Нарядларни тайёрлаш ва уларга йўриқномалар ўтказиш 
Йўл-
патруль хизмати саф бўлинмаларининг фаолиятини самарали ташкил 
этишни таъминловчи асосий бошқарув жараёнларидан бири ҳисоб-
ланади. 
Хизмат ўташ учун йўл-патруль хизмати нарядига тайинланган 
ходимларни тайёрлаш, уларга йўриқнома ўтказиш ва уларни жой-
жойига тарқатиш пост-патруль хизматига доир масалаларни тартибга 

---

270 
соладиган норматив ҳуқуқий-ҳужжатларга мувофиқ амалга ошири-
лади. 
Нарядга йўриқнома, одатда сафда, ўтказилади (алоҳида ҳолларда 
махсус жиҳозланган хоналарда ўтказилиши мумкин). 
Хизмат ўташ учун тайинланган ходимлар бўлинмага йўриқнома 
ўтишидан 15 минут олдин келиб, келганлигини навбатчи ва ўзининг 
бевосита командирига маълум қилади. 
Хизматга тушадиган нарядга йўриқномани сафдаги бўлинма 
командири ёки унинг ўринбосари ўтказади, бу ҳақида пост қайд-
номасига ёзиб қўйилади. 
Йўриқнома ўтказишга ички ишлар органларини бошқа хизмат-
лари ва бўлинмаларининг раҳбарлари ёки ходимлари таклиф этилиши 
мумкин. 
Йўриқноманинг ўтказилиши 30 минутдан ошмаслиги керак. 
Йўриқнома ўтказишга масъул бўлган раҳбар ходимлар қуйида-
гиларга мажбурлар: 
Йўл-патруль хизмати ходимларининг хизмат ўташга тайёрлигига 
ишонч ҳосил қилиш ва аниқланган камчиликларни бартараф этиш 
чораларини кўришга; 
Йўл-патруль хизмати ходимларининг ҳуқуқ ва мажбуриятларини, 
қурол, махсус воситаларни қўллаш ва ишлатиш тартиби, шахсий 
хавфсизликни таъминлаш чоралари бўйича билимини текширишга; 
Йўл-патруль хизмати ходимларини хизмат ўташ ҳудудларидаги 
содир этилган йўл-транспорт ҳодисалари, тезкор вазият бўйича 
хабардор этишга; 
пост ва патруллик қилиш йўналишларини эълон қилишга; 
Йўл-патруль хизмати ходимлари эътиборига ўтган куни-кечадаги 
иш натижалари, қонунчилик ва хизмат ўташ тартибининг бузилиш 
ҳолатларини етказишга. 
Хизматга тушадиган Йўл-патруль хизмати ходимларини олдин 
йўл қўйган камчиликларини йўриқнома ўтказиш пайтида кўриб 
чиқиш (текшириш) тавсия қилинмайди. 
Хизматга тушаётган Йўл-патруль хизмати ходимларининг ташқи 
кўриниши покиза, асбоб-анжомлари яроқли, белгиланган намунадаги 
хизмат кийими ва кийим-боши, (байрам кунлари алоҳида хизмат 
кийими) кўкрак нишон белгисига эга бўлиши лозим. 
Йўл-патруль хизмати ходимида қурол (белгиланган ҳолларда), 
жезл ва бошқа махсус воситалар, пост ёки патруллик қилиш йўналиши 
карточкаси, хизмат дафтарчаси, ишини ҳисобга олиш дафтари, сўнгги 

---

271 
кунларда қидирув эълон қилинган транспорт воситаларининг русуми, 
давлат рақам белгиси, двигатель, кузови ва бошқа агрегатлари рақам-
лари кўрсатилган рўйхат, қидирилаётган жиноятчилар ҳақида маълу-
мотлар (фотосурат, алоҳида белгилари ва ҳ.к.), хизмат ва ҳайдовчи-
лик гувоҳномаси, ички ишлар органлари ходимларининг одоб-ахлоқ 
қоидаларидан кўчирма, йўл ҳаракати қоидаси, маъмурий баённома 
бланкалари ва бошқа процессуал ҳужжатлар, жарима квитанциялари, 
рангли қалам ва ручкалар, линейка, ҳуштак, электр фонари (етарли 
даражада кўринишлик бўлмаган шароитда хизмат ўталганда), рулетка, 
хизмат сумкаси ёки планшетга эга бўлиши керак. 
(Йўл-патруль хизмати) Йўриқнома ўтказиш сафдаги бўлинма наряд-
ларини хизматга тушиши бўйича берилган буйруқ билан тугалланади. 
Мунтазам Йўл-патруль хизмати масканлари, шаҳардан ташқари-
даги йўллар ва куннинг қоронғи пайтида хизмат ўташ учун қўйила-
диган наряд таркибининг икки нафар Йўл-патруль хизмати ходими-
дан кам бўлиши тақиқланади. 
Сафдаги бўлинмадан узоқ масофада жойлашган постларда хизмат 
ўтаётган Йўл-патруль хизмати ходимлари раҳбарларнинг рухсати 
билан йўриқномага ҳафтанинг белгиланган кунлари келиши мумкин. 
Хизматга тушганликлари ҳақида Йўл-патруль хизмати ходимлари 
навбатчига маълум қилишади ҳамда ундан керакли (зарур) хабар ва 
кўрсатмаларни олишади. Йўл-патруль хизмати ходимлари шаҳар ва 
бошқа аҳоли яшайдиган жойларда хизмат ўтаётган пайтларида навбат-
чига тезкор вазият ҳақида ҳар соатда камида бир марта, шаҳардан 
ташқаридаги йўлларда эса икки соатда бир мартадан кам бўлмаган 
ҳолда ахборот бериб турадилар.