1-mavzu: estetika fanining ob’ekti va va falsafiy mohiyati. Reja

mubolag‘a
(giperbola) va 
g‘aroyibot hajvi
(grotesk) kabi keskin bo‘rttirish vositalaridan kelib chiqadi. Jamiyat rivojlanib borishi jarayonida 
satiraning ob’ekti bilan birga uning sub’ekti ham o‘zgarib boradi. Hozirgi davrda umuminsoniy 
maqsad–manfaatlarning ustuvorligi umuminsoniy qadriyatlar vositasida jahon xalqlari hayotidan 
tobora mustahkam o‘rin egallab borayotgan ekan, insoniyatning mana shu bosh taraqqiyot 
yo‘lini to‘sadigan barcha chirik, eskirib qolgan, dogmaga aylangan narsalar, xolatlar adabiyot va 
san’atning o‘tkir va hayotchan satira ob’ekti bo‘lib qolaveradi.
Kulgi–insoniy voqelik. Inson o‘zining aqli yordamida kuladi. U, albatta, o‘zining 
ahmoqligidan ham kulishi mumkin, biroq bu kulgi telbaning mazmunsiz kulgisi hisoblanadi. 
Kulgidagi lazzatning manbaida masxara, istehzo kabi ob’ektlarning ustidan afzallik tuyg‘usi 
yotadi.
Umuman olganda, estetikaning tushunchalari (kategoriyalari) doimiy hamkorlikda 
mustahkamlanib boradi. Ayniqsa, bu jarayonda go‘zallik kategoriyasi bog‘lovchilik vazifasini 
bajaradi. Shuning uchun fojiaviylikda, ulug‘vorlikda, hunuklikda ham go‘zallik unsurlarining 
uchrashi bejiz emas.