1-Мавзу: “Электрон бизнес асослари” фанининг предмети ва билиш усуллари (2 соат)

2.Mobil marketing
Mobil marketing tovar va xizmatlarni harakatlanishini, marketing va reklama aksiyalarini uyali telefon vositasida amalgam oshirishdir.
Mobil marketingini ishlatish sizga yordam beradi, agarda siz rejalashtirgan bo’lsayiz:
-reklama aksiyasini tashkil etish;
-sotuvni rag’batlantirish aksiyalarini o’tkazish;
-PR(omma bilan aloqadorlik) aksiyalarini tashkil etish;
-savol javob yoki anketa sifatida o’tkazish;
-iste’molchilarni ma’lumotlar bilan qo’llab quvatlash;
-entertainment marketingni o’zining aksiyasida ishlatish;
-iste’molchilar hamkorini tashkil etish va h.k.

Mobil marketing –bu marketing xususiyatlari kompleksi, uyali aloqada ishlatiladigan Tovar va xizmatlarning harakatiga qaratilgan. Bugungi kunda, mobil marketing texnik va marketing yechimlariga ega, qaysikim bir qancha yechimlarni yecha oladi.

Texnik instrumentlar o’rtasida, qaysikim hozirgi kunda sun’iy marketolog yaxshi ishlata oladi. :
-SMS marketing –mobil marketingining keng tarqalgan ko’rinishi bo’lib, abonentlar va reklama qiluvchilar uchun juda keng qulayliklar yaratilgan.
-IVR (ovozli xizmatlar) –bu texnologiya, qaysikim endigina bizning davlatga kirib kelmoqda. Reklama qiluvchilar uchun eng mashhur keyslardan biri bo’lib, avtomatik interactive xizmatlar ishlatiladi.
-MMS –bu texnologiya, qaysikim mobil marketing orasida unchalik keng tarqalmagan, lekin operatorlar va uyali aloqa abonentlari o’rtasida mobillanuvchanlik mavjud.
-WAP –hozirgi paytda WAP ikkinchi tug’ilishni amalga oshiriyapti va kundan kunga o’siyapti. WAPning asosiy dvigatellaridan biri bu, shuki barcha mobil kontentlari WAP saytdan ko’chirib olinadi. Yangi saytlar, qiziqarli servislar paydo bo’ladi, yaqinda mail.ru wapga qidiruv ochdi. Abonentlar WAP o’tkazilgan telefonlarni sotib olishadi, yoki avtomatik ravishda operator tomonidan WAP ta’mirlash qilinadi. Ko’pgina mobil marketingi aksiyalari WAP saytda ishlatiladi.
-WAP reklama -Promo Interactive agentstvasi birinchi marta Rossiyada reklama kompaniyasi masshtabini WAPda 2005 yilda FOTO WOW! Proyekti uchun ishlatdi.
Reklama kompaniyasining byudjetida 15 ming dollar bor edi, hozirgi natijani kompaniya internet tarmoqlarida oshiradi.
Mobil kontenti –telefon bezatilishi uchun rasmlar, musiqalar, logotiplar, mavzular , slaydshoular va hokazo. Mobil kontenti xoxlagan mobil marketing aksiyasida dalolat yutug’I bo’lishi mumkin bo’ladi: va u abonentlarga yutuqlarni beradigan markazga bormasliklari uchun qulaylik yaratadi. Xoxlagan ishtirokchi, xoxlagan vaqtda, xoxlagan joyda yutuqli kontentni o’z telefoniga qabul qilishi mumkin, qachonki WAP telefonda mavjud bo’lsa. Shuningdek mobil kontenti brendli bo’lishi mumkin, ya’ni firmaning brendlarni tashkil qilishi mumkin (fiemeniy rington, maxsulot tasviridagi rasmlar).
-Java va o’yinlar –mobil telephoning xotirasidagi programmalar J2ME tilida yozilgan o’yinlar va iboralar konkret mijoz ostida brend bo’lishi mumkin. Bizning kompaniya brendli JAVA oppletkalari va qiziqarli JAVA o’yinlarni taklif etishi mumkin.
-Bluetooth –simsiz texnologiya, qaysikim smslarni, rasmlarni, musiqalarni va xoxlagan kontentni telefondan telefonga 10-15 metr oralig’ida yuborishi mumkin. Biz Bluetoothdan barcha klublarda yoki boshqa bir ishlarda keng foydalanamiz.

Mobil marketing bajara oladigan vazifalar:

-stimulirovaniye sbita –maxsulot qopqog’ida yoki qadog’ida topilgan kodlarga a’zo bo’lish uchun mobil telefondan foydalaniladi (sms yoki wap orqali).
Abonentni kodni topib qisqa nomerga sms yuboradi va viktorina, loyal programmalarda ishtirok etish imkonini oladi va h.k.
-loyal programma –mobil marketing to’plangan ballar va skidkalar va h.k.lar bilan aloqador programma loyalini osongina tashkil etadi. Har bir xariddan keyin, abonent sms yoki WAP orqali xaridlarni registrasiya qilishi mumkin, shu qatorda yutuqli bonuslarni to’plashi mumkin.
-viktorina –aksiyasi brend mashhur bo’lishi, kontakt soni markasi bilan oshirilishi uchun yo’naltirilgan. Kodli so’zni sms orqali uzatgandan keyin, ishtirokchi savollarni javoblar variant bilan qabul qiladi va to’g’ri javoblarni belgilab sms orqali qayta uzatadi.
-savol javoblar –sms yoki wap iste’molchilarning savol javob kanali bo’lib xizmat qilishi mumkin. Savollar boshqa bir medionositellarga (TV) berilishi mumkin.
-konkurslar –bu konkurslar ismi bo’lishi mumkin, sloganov, lozungov, krichalok bolelshiklar uchun, barcha narsalar qaysiki sms-tekst ko’rinishida bo’lishi mumkin, yoki bu fotokonkurslar va MMS yoki Bluetooth orqwali yuboriladi.
-ovoz berish –sms yoki IVR interaktiv ovoz berishga to’g’ri keladi, TV, radio, presslarda tashkil qilinadigan.
-teskari aloqa –iste’molchilardan teskari aloqani qabul qilish bilan ta’minlaydi (abonent o’zining xabarini reklama qiluvchiga sms yoki IVR orqali yuborishi mumkin).
-iste’molchilarni informirovaniye qilish –sms iste’molchilar savollarini tez yechadi.
Sotuvlarni stimulyasiya qilish –xaridorlarning talabini stimulyasiya qilishga yo’naltirilgan, tovarlarning tez sotilishi va tashkil etilishini tezlashtiradi.
Mobil marketingining omadli ishlaridan biri –bu aksiya sbit stimulyasiyasi. Stimulyasiya aksiyasi mexanikasi hammaga ma’lum va taniqli: “Sotib ol 3ta qadoqni XXX, 3ta shtrix kodni qaychila, konvertga sol va adres orqali yubor…”
Bechora iste’molchi nafaqat bu kodlarni qaychilab qadoqlashi, balki pochtaga ham borishi kerak. Lekin xaridorlar va iste’molchilar orasida bu ishlarni qiladigonlar kamaymayapti.
Mobil marketing texnologiyasi sotuvchilarga aksiyalarni o’tkazishda va sotib oluvchilar pullarining xarajatini kamaytiradi.
Mobil marketingida ishlatiladigan lotereyada ishtirok etish uchun, sotib oluvchiga antiqa kodni toppish va un isms orqali qisqa raqamga jo’natiladi. Bunda vaqt ketkazib, pochtaga borib pul ketkazish kerak emas. Sms narxi 0,25$ bo’lganda ham xat jo’natishga qaraganda sotib oluvchi xarajati kamroq bo’ladi, ammo biz aksiyalarda unchalik katta bo’lmagan tarif 6-8 sentni sms uchun taklif etamiz.

-SMS (Short Message Servis) –eng keng tarqalgan (ovozlidan keyin) muloqot mobil telefoni orqali.

-SMS marketing –bu mobil marketing turlaridan biri, Rossiya hududlarida eng keng tarqalgan hisoblanadi. SMS—oddiy va keng tarqalgan mobil aloqa texnologiyasi, katta yoshdagilar orasida ko’p ishlatiladigan mobil aloqadir.

Ko’pchilik mobil marketing aksiyalari smsni ishlatishadi, abonentlar orasida eng muhim komunikasion kanal sifatida.

-67% mobil telefoni borlar sms (Romir avgust 2005 yilda) ishlatishadi.
-23% dunyo bo’yicha mobil teefoni borlar smsdan ba’zan foydalanishadi, kuniga 1 marta
-58% moskvaliklar haftasiga 1 marta sms uzatishadi
-standart sifatida GSM qo’llab quvatlandi
-sms content (rasm, musiqa, login va h.k.) buyurtma qilishda transport hisoblanadi
-xabarlar kodirovkasidan tashqari 70 dan 160 gacha simvol mavjud.

Sms ishlatiladigan eng ko’p tarqalgan aksiyalar tiplari:

-stimulirovaniye sbita –maxsulot qopqog’ida yoki qadog’ida topilgan kodlarga a’zo bo’lish uchun mobil telefondan foydalaniladi (sms yoki wap orqali).
Abonentni kodni topib qisqa nomerga sms yuboradi va viktorina, loyal programmalarda ishtirok etish imkonini oladi va h.k.
-viktorina –aksiyasi brend mashhur bo’lishi, kontakt soni markasi bilan oshirilishi uchun yo’naltirilgan. Kodli so’zni sms orqali uzatgandan keyin, ishtirokchi savollarni javoblar variant bilan qabul qiladi va to’g’ri javoblarni belgilab sms orqali qayta uzatadi.
-savol javoblar –sms yoki wap iste’molchilarning savol javob kanali bo’lib xizmat qilishi mumkin. Savollar boshqa bir medionositellarga (TV) berilishi mumkin.
-ovoz berish –sms yoki IVR interaktiv ovoz berishga to’g’ri keladi, TV, radio, presslarda tashkil qilinadigan.
-teskari aloqa –iste’molchilardan teskari aloqani qabul qilish bilan ta’minlaydi (abonent o’zining xabarini reklama qiluvchiga sms yoki IVR orqali yuborishi mumkin).
-iste’molchilarni informirovaniye qilish –sms iste’molchilar savollarini tez yechadi.
Sms aksiya –eng oddiy va keng tarqalgan mobil marketing ko’rinishlaridan biri, xoxlagan mobil telefonida sms yuborish va qabul qilish funksiyasi mavjud, lekin 2-3 dan ortiq mobil telefoni abonentlari sms yuborishadi va qabul qilishadi.
Bizning agentlik sms aksiyalarni quyidagi holatlarda ishlatishni taklif etadi:
-qachonki aksiyada ishtirok etishda turli darajadagi keng auditoriyalarni jalb etish kerak
-tovar va xizmatlar keng qo’llanilishi uchun 1 chi tajribasi sifatida
-milliy reklama efektini oshirish uchun instrument sifatida
Biz quyidagi yechimlarni taklif etamiz:
-Stimul sms aksiya. Tovarlarni sotishda “qadoqdan kodni toping, sms orqali uzating” mexanikasidam foydalanish imkonini beradi
-sms savol javoblar. Iste’molchilardan teskari aloqa qabul qilish imkonini beradi
-sms viktorina. Brend instrumenti sifatida ishlatiladi, iste’molchilarni o’yinlar birligini jalb etadi va shu tarzda brendda komunikasiyani uzaytirish
Ayrim hollarda tipli yechimlar yetishmovchilik kuzatiladi.
-JAVA o’yinlar –bu katta bo’lmagan programmalar mobil telefoni tilida programmalashtirilgan (JAVA 2 Micro Edition yoki J2ME). Programmalar “midletalar” deb ataladi (midlets, MID-Mobile Information Device Application so’zidan), qaysikim mobil telefoniga WAP orqali install qilinishi mumkin.
Ko’pchilik JAVA-o’yinlar mustaqil ishlab chiqaruvchilar tomonidan yoziladi va content provayder orqali sotiladi