1-мавзу. Бозор иқтисодиёти шароитида давлатнинг функциялари ва иқтисодий сиёсатининг мақсадлари

Ҳозирги замон бозор иқтисодиётини тартиблашда бозор ва давлат механизми биргаликда амал қилади. Бироқ, уларнинг нисбати иқтисодиётдаги вазиятдан келиб чиқиб турлича бўлиши мумкин. Масалан, Италия, Япония, Австрия, Франция, Швецияда давлатнинг роли кучли бўлса, АҚШ ва Германияда бозор механизми устуворликка эга.

Ҳозирги замон бозор иқтисодиётини тартиблашда бозор ва давлат механизми биргаликда амал қилади. Бироқ, уларнинг нисбати иқтисодиётдаги вазиятдан келиб чиқиб турлича бўлиши мумкин. Масалан, Италия, Япония, Австрия, Франция, Швецияда давлатнинг роли кучли бўлса, АҚШ ва Германияда бозор механизми устуворликка эга.

3. Давлат иқтисодий сиёсатининг асосий йўналишлари ва тартибга солиш дастаклари

3. Давлат иқтисодий сиёсатининг асосий йўналишлари ва тартибга солиш дастаклари

Давлатнинг иқтисодий сиёсати — бу иқтисодиётни тартибга солиш ва иқтисодий ўсишни рағбатлантириш, бандликни таъминлаш ва инфляцияни олдини олиш орқали аҳоли фаровонлигини ошириб боришга қаратилган чора-тадбирларидир.

Давлатнинг иқтисодий сиёсати — бу иқтисодиётни тартибга солиш ва иқтисодий ўсишни рағбатлантириш, бандликни таъминлаш ва инфляцияни олдини олиш орқали аҳоли фаровонлигини ошириб боришга қаратилган чора-тадбирларидир.

Давлатнинг иқтисодий сиёсати миллий манфаатлардан келиб чиққан ҳолда маълум мақсадларни кўзлайди. Булардан асосийлари қуйидагилар:

• Барқарор иқтисодий ўсишни рағбатлантириш
• Миллий иқтисодиётнинг мустақиллигини мустаҳкамлаш
• Иқтисодий хавфсизликни кафолатлаш
• Миллий пул барқарорлигини таъминлаш
• Аҳоли турмуш фаровонлигини муттасил ошириб бориш
• Миллий хўжаликнинг халқаро интеграцион жараёнларда фаол иштирок этишга эришиш
• Булар иқтисодий сиёсатнинг стратегик, яъни узоқ даврга мулжалланган мақсади ҳисобланади

Давлат миллий иқтисодиётни тартибга солишда бир қатор усуллардан фойдаланади. Бу усулларни умумлаштириб қуйидагича гуруҳлаш мумкин:

• бевосита таъсир қилиш усуллари;
• билвосита таъсир қилиш усуллари;
• ташқи иқтисодий усуллар.