1-Mavzu: Bolalarda son-sanoq haqidagi bilimlarni shakllantirish, sanashga o‘rgatish reja

Download 33,37 Kb. bet 3/4 Sana 14.07.2022 Hajmi 33,37 Kb. #799523

Bog'liq
1-mavzu...

Bu sahifa navigatsiya:

• Sonning kelib chiqishi va rivojlanish tarixi.

4- bosqich

Bunda bolalar qo‘shni sonlar orasidagi to‘g‘ri va teskari munosabatlarni aniqlaydi, son tushunchasini chuqurroq o‘zlashtirib, natural~sonlar qatori ma’lum bir sistema ekanini bilib oladilar. SHunday qilib, bolalarning sanoq faoliyati protsessida, avvalo to‘plamlar tasavvuri tarkib topadi, so‘ngra sonlar va sonlar qatori sistemasi tushunchasi tarkib topadi. Bolalarning sanoq faoliyati taraqqiyotida to‘rtinchi bosqich ularni yangi faoliyatga tayyorlaydi, bu esa bolalarni aniq to‘plamlar bilangina emas balki sonlar bilan ham ishlash mumkinligini ayon qilib qo‘yadi.

1. 
   Sonning kelib chiqishi va rivojlanish tarixi.
   

Son va sanoqning dastlab qachon paydo bo‘lganliti noma’lum. Lekin bundan bir necha o‘n ming yillar burun odamlar o‘z ehtiyojlarini qondirish uchun turli buyumlar yasab, mehnat qilganlar. Buning natijasida sanoqqa duch kelganlar. SHu bilan birga savdo sotiqning yuzaga kelishi ham uni taqozo qiladi.Odamlar kiyikning nechta shoxi, qushning nechta qanoti bo‘lsa, odamning shuncha qo‘li borligini bilganlar. Ular ikkigacha sanashni o‘rganganlar. Masalan yangi Gvineyada, Avstraliyada sonlarni «bir»ni (uratun) va 2 (okoza). Ular shunday hisoblashgan (okoza — uratun-3) (okoza-okoza - 4 (okoza- okoza-uratun - 5). SHu uslubda 7 gacha sanashni bilganlar. Undan kattalarini «ko‘p» deb ataganlar. SHuning uchun bo‘lsa kerak «Etti o‘lchab bir kes», «Bir kishi ishlaydi, etti kishi eydi» va boshqa shu kabi maqollar saqlanib kelgan. Keyinchalik boshka sonlar paydo buldi. Buyumlarni sanashni osonlashtirish uchun ularni beshtalab, o‘ntalab, dyujinalab buyumlarga ajrata boshladilar. Dyujina (bu 12 ta buyumdan tuzilgan uyum) ni ikki, uch, to‘rt va oltita teng bo‘lakka bo‘lish oson bo‘lgan. Lekin dyujinaga qaraganda 5 va 10 talab sanash osonroq bo‘lgan. Bu barmoqlar orqali amalga oshirilgan. Gorssova orollaridagi kishilar faqat barmoqlarini emas tananing boshqa qismlar orqali tartibiy ravishda foydalanib 33 predmetgacha sanaganlar. Keyinchalik maxsus so‘zlar paydo bo‘lgan.

Download 33,37 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: