1-mavzu: Avtomobil transport harakat tarkibi

Dizel va karbyuratorli dvigatellarni taqqoslash.

Dizellar karbyuratorli dvigatellariga nisbatan quyidagi afzalliklarga ega:

1. 
   teng bir ishni bajarish uchun 25..30 foiz kamroq yoqilg’i sarflaydi;
   
2. 
   dizel yonilg’isi benzindan arzon;
   
3. 
   ishlatilgan gazlarning tarkibida zaharli moddalar kam;
   
4. 
   benzinga nisbatan dizel yonilg’isi yong’inga xavfsiz;
   
5. 
   dizellar dastlabki xolatini uzoq vaqt saqlab qolish qobiliyatiga ega ya’ni chidamli.
   

Dizellar o’z navbatida quyidagi kamchiliklarga ega:

1. 
   siqish va kengayish jarayonlarida gazlarning bosimi karbyuratorli dvigatellarga nisbatan 2…3 marta kata, bu esa dvigatel detallarining mustaxkamligini oshirishni talab etadi;
   
2. 
   bir xil quvvatga ega bo’lgan dizelning o’lchami va vazni karbyuratorli dvigatelga nisbatan kata;
   
3. 
   sovuq iqlimda dizel dvigatellariniyurgizish qiyinroq.
   

Xozirgi zamon dizellari yaxshi iqtisodiy ko’rsatkichlarga ega bo’lganligi sababli, ular har xil yuk ko’taradigan turli turdagi yuk avtomobillar va avtobuslarning dvigateli sifatida keng tarqalgan. Yuqorida qayd etilgan afzalliklarni xisobga olib, dizellar AQSH, G’arbiyyevropa va Yaponiyada ko’plab ishlab chiqarilayotganyengil avtomobillarga qo’yilmoqda.